Zorg China wankelt door covid: 'Tekort aan middelen, artsen overbelast'
Volle schappen in de supermarkten en goed gevulde apotheken. De productie van koortsdempende middelen is met succes opgevoerd. Wie de Chinese staatstelevisie aanzet kan niet anders dan concluderen dat het land de grootste corona-uitbraak tot nu toe uitstekend het hoofd biedt. Ondertussen wordt het zorgsysteem flink op de proef gesteld.
Drie dagen zou hij koorts hebben gehad, toen kwam hij te overlijden. Hartfalen zou Chen Jiahui (23), coassistent in Chengdu, fataal zijn geworden. 'Fulminante myocarditis', een explosieve ontsteking van de hartspier, viel te lezen in het medische dossier van Chen. Het dossier kon worden ingezien door zijn medestudenten.
"Meer details kennen we niet, omdat er geen autopsie plaatsvond", zegt Li, die net als Chen werkt in het West China-ziekenhuis. Ondanks een positieve coronatest stond hij overdag nog aan de operatietafel om een levertransplantatie uit te voeren, 's avonds stortte hij in. Li: "We weten dat virussen myocarditis kunnen veroorzaken, ook het coronavirus."
'Geen commentaar'
De zorg staat onder hoogspanning sinds het draconische nulcovidbeleid plots werd losgelaten. Na bijna drie jaar van strenge lockdowns en een ongekende testoperatie waarmee China aanvankelijk tijd won en levens redde, gingen de sluizen begin deze maand wagenwijd open. "Een groot aantal medici is besmet met corona", weet Li. "Er is een groot tekort aan medewerkers en middelen. Veel artsen zijn overbelast."
In Peking is dat niet anders, al hebben slechts weinigen zin om te delen wat zich precies achter de ziekenhuispoorten afspeelt, uit angst voor repercussies. "Niemand wil daar iets over zeggen", zegt een zorgmedewerker in Peking, gevraagd hoe de praktijk zich verhoudt tot het beeld in de Chinese staatsmedia. "Geen commentaar."
Ook in het centraal gelegen Chongqing kunnen ziekenhuizen en uitvaartondernemers het aantal coronagevallen nauwelijks meer aan:
Tot enkele weken terug werd het loslaten van coronamaatregelen, zoals in de VS, door de Chinese autoriteiten nog uitgelegd als een humanitaire ramp. Inmiddels zijn ze 180 graden gedraaid. Topepidemioloog Zhong Nanshan stelde afgelopen week voor de ziekte een 'coronavirusverkoudheid' te noemen. Doden worden er nauwelijks gemeld.
Op sociale media vallen propagandawerkers en artsen over elkaar heen om de nieuwe blijde boodschap van Peking te verkondigen: omikron is niet ernstig. "Besmettelijker, maar minder ziekmakend", schrijft dokter Yu Changping van een ziekenhuis in Wuhan. "Ik verwacht dat de run op de zorg geleidelijk zal afnemen."
Zover is het nog niet. De koortskliniek van het Chaoyangziekenhuis in Peking zit stampvol. Paracetamols en andere koortsdempende middelen zijn op veel plekken uitverkocht.
Veel medici zelf besmet
Een dokter bij een ander ziekenhuis in Peking ziet in haar kliniek harde klappen vallen. "Voordat het beleid werd losgelaten verliepen opnames en behandelingen nog vrij ordelijk", zegt ze. "Grootste horde was toen de PCR-test", recentelijk nog een vereiste om deel te nemen aan het openbare leven.
Nu het testen goeddeels tot stilstand is gekomen, is het ook niet langer mogelijk om besmette en niet-besmette patiënten van elkaar te scheiden, zeggen medici.
Ze zijn zelf ook vaak besmet. "Je weet niet of een patiënt positief of negatief is", zegt de arts. "En ben je zelf geïnfecteerd, dan breng je het virus ook mee naar andere afdelingen." Met het sluiten van PCR-locaties, en de wanordelijke exit van 'zero covid' is Peking het zicht op het virus, net als de lang geprezen controle, grotendeels kwijt.
Elke dag 5000 doden
Betrouwbare data over het aantal besmettingen zijn er niet meer, of worden niet vrijgegeven. Vandaag meldde China 3696 coronagevallen, maar dat zegt weinig. Het totaal aantal sterfgevallen staat officieel op 5241. Ook dat zegt niets: corona wordt in vrijwel geen van de gevallen als doodsoorzaak aangemerkt.
Het Britse onderzoeksbureau Airfinity schat het aantal besmettingsgevallen op dit moment rond de 1 miljoen en stelt dat iedere dag ruim 5000 mensen in China aan het virus overlijden. In interne documenten van de Chinese gezondheidsdienst, ingezien door Bloomberg, wordt zelfs gesproken over 248 miljoen nieuwe besmettingen in de eerste 20 dagen van deze maand.
Waar corona eerst de uitzondering was, geldt nu dat er in steden als Peking en Shanghai steeds minder mensen te vinden zijn die niet geïnfecteerd zijn. Data van zoekmachine Baidu tonen dat corona het leven in steeds meer delen van het land domineert. Vooral in Shanghai en kustprovincies als Jiangsu en Zhejiang stijgt het aantal zoekopdrachten voor 'koorts', 'hoest' en 'keelpijn' hard.
Als de zoektermen inderdaad een barometer zijn van het aantal besmettingsgevallen, zou Peking al over de piek van deze eerste 'exitgolf' heen zijn. Maar in het overgrote deel van China lijkt de grootste golf aan coronagevallen sinds 'Wuhan', waar het virus drie jaar geleden voor het eerst de kop opstak, nog niet voorbij. Wie geen koorts heeft, moet daarom doorwerken. Alle handen zijn nodig.