Het gevaar komt in Cherson nu vanaf de rivier
Er werd volop gefeest en gevierd in de straten van Cherson, toen de stad zes weken geleden werd bevrijd van het Russische juk. Inmiddels is er weinig over van de feeststemming: Cherson wordt voortdurend geterroriseerd door Russische raketten en vanaf de overkant van de Dnjepr nemen sluipschutters de stad onder vuur.
Sinds de bevrijding van de stad zijn tientallen burgers om het leven gekomen door Russische aanvallen. Cherson zit soms dagen zonder stroom, als gevolg van de verwoesting van cruciale infrastructuur. Door de miserabele omstandigheden is een nieuwe vluchtelingenstroom op gang gekomen: burgers zoeken hun heil in andere delen van Oekraïne of Europa.
"Ze pakken ons flink", zegt inwoner Serhi Manatsjynsky (29) via Telegram. "Het is iedere nacht raak, en vaak ook overdag. Terwijl ik dit typ, trillen de ramen en deuren van mijn huis." Doordat veel inwoners zijn vertrokken, vallen er relatief weinig slachtoffers, is zijn inschatting. Gisteren meldden de autoriteiten 60 aanvallen op de stad, maar met 'slechts' zes gewonden en één dode tot gevolg.
Wijk geëvacueerd
Zo zijn er dagelijks tientallen inslagen, stelt het hoofd van de regio Cherson. Daarbij gaat het zowel om schoten van artillerie als zware mortieren. Bij de aanvallen op Cherson is minstens drie keer clustermunitie ingezet, stelde Human Rights Watch vast. Volgens de lokale autoriteiten zijn er ook 'aanwijzingen' dat fosformunitie is ingezet, een mogelijke oorlogsmisdaad.
Stukje bij beetje wordt de stad gesloopt. Met name de wijken nabij de rivier zijn de klos. "Het is nu te gevaarlijk om in de buurt van de oever te komen", vertelt Serhi. De meeste woningen aldaar zijn verlaten.
De wijk rond de haven en scheepswerf wordt het meest bestookt. Het district Ostriv ('Eiland') is economisch van groot belang voor de stad. Vandaag besloot het stadsbestuur dat de hele wijk wordt geëvacueerd, omdat het te gevaarlijk is en er geen stroom, gas en water meer is.
Terugkeerders en blijvers
Van de circa 300.000 bewoners van de stad waren er na de bevrijding naar schatting 80.000 over, de rest is gevlucht of vermist. Het aantal vluchtelingen loopt sinds de bevrijding alleen maar op, vanwege de benarde levensomstandigheden. Het hoofd van het stadsbestuur, Galina Loegovaja, roept mensen in beschadigde flats op te vertrekken. In opvanglocaties staan bedden en warme maaltijden klaar, aldus Loegovaja.
Er zijn ook mensen die terugkeren, zoals Andriy Jatsjenko. "Ik was met mijn vrouw in Tallinn toen de invasie begon, terwijl onze 12-jarige zoon in Cherson was achtergebleven." Na twee maanden wisten ze de zoon weg te krijgen uit de stad, en pas kort na de bevrijding keerde het gezin terug.
Het leven in de stad is zeker niet eenvoudig, zegt hij, maar er zijn wel degelijk tekenen van hoop. "De Russische terroristen schieten elke dag raketten op ons, maar ondertussen gaan winkels, banken en apotheken weer één voor één open. En ons leger weet steeds beter Russische afvuurinstallaties te raken, waardoor de beschietingen tijdelijk verminderen."
Serhi denkt ook niet aan vertrekken, hoewel dit weekend een kleuterschool op 100 meter van zijn huis werd verwoest en de gevel van een flat verderop werd weggeslagen. "Ik stel mezelf gerust met de gedachte dat mijn huis tegen een paar voltreffers kan." Hij probeert zoveel mogelijk in de kamer te zijn die het verst van de rivier is verwijderd. "Zo houden een reeks muren mij veilig."
Op zijn vader na is zijn volledige familie wel vertrokken. Hij wil koste wat kost in zijn Cherson achterblijven. "Wie moet jou anders informeren wat hier gebeurt?", grapt hij.
