Geen excuses voor koloniale verleden België, 'koning ligt dwars'
In België is geen akkoord bereikt over excuses voor het Belgische koloniale verleden aan de Afrikaanse landen Congo, Burundi en Rwanda. Het koninklijk paleis en twee politieke partijen vinden excuses door het parlement te ver gaan, meldt VRT Nieuws.
De voorzitter van de Congocommissie van de Tweede Kamer kwam vorige maand met een verslag met 128 aanbevelingen. Vandaag zou de commissie daar definitief over stemmen, maar de meningsverschillen bleken te groot.
Twee partijvoorzitters trokken op het laatste moment hun steun in voor het akkoord. Dat gebeurde volgens commissievoorzitter De Vriendt (van de partij Groen) nadat het koninklijk paleis contact met de politici had opgenomen. "Ik heb vernomen dat er ook vanuit het koninklijk paleis een grote gevoeligheid werd gesignaleerd omtrent de excuses", zegt De Vriendt tegen de VRT. Dat vindt hij opmerkelijk, omdat de koning eerder al spijt heeft betuigd in Kinshasa.
'Ongerust'
Volgens de VRT heeft het koninklijk paleis op twee momenten politici benaderd over de mogelijke excuses. Zo zou premier De Croo te horen hebben gekregen dat de koning "ongerust" is over de werkzaamheden van de commissie en dat er geen excuses zouden moeten komen.
Ook een commissielid van een regeringspartij zou een telefoontje hebben gekregen met de oproep om "voorzichtig" te zijn. Grondwettelijk heeft de koning het recht om dit achter de schermen te doen, zegt een grondwetkenner tegen de VRT, maar politici zijn vrij om daarmee te doen wat ze willen.
Twee jaar geleden begon de speciale commissie van het parlement met onderzoek naar manieren om excuses te maken aan Congo, Burundi en Rwanda. Met als doel "klaarheid te scheppen, lessen te trekken voor de toekomst en aanbevelingen te formuleren voor verzoening en herstel", aldus De Vriendt.
Dat lijkt nu dus mislukt. Het mandaat van de commissie verloopt aan het einde van dit jaar, dus er is een kleine kans dat de partijen er nog uit gaan komen.
Martelingen en executies
Leopold II, een voorganger van de huidige koning Filip, beschouwde de 'Congo-Vrijstaat' aan het eind van de 19de eeuw als persoonlijk wingewest. Bij de winning van kostbaarheden als ivoor en rubber werd de bevolking onder druk gezet om zo hard mogelijk te werken, door middel van martelingen, executies en andere terreurmaatregelen.
Pas na internationale ophef hierover nam de Belgische regering in 1908 de macht over in het land. Daardoor verbeterde de situatie voor veel Congolezen, maar de koloniale overheersing bleef.
Twee jaar geleden schreef Filip een open brief aan de Congolese president Tshisekedi, om zijn spijt te betuigen over alle misstanden tijdens het Belgische bewind. Ook dit voorjaar nam Filip het woord spijt in de mond. Congo werd in 1960 onafhankelijk, Rwanda en Burundi volgden in 1962.
