Burgemeester van Istanbul voor de rechter: 'Het is oneerlijk'
Morgen gaat in Istanbul de rechtszaak verder tegen de populaire burgemeester van Istanbul, Ekrem Imamoglu. De openbaar aanklager heeft een gevangenisstraf geëist van tenminste 15 maanden en een verbod op politieke activiteiten.
Imamoglus misdaad is het beledigen van de leden van de kiescommissie, die hij na de lokale verkiezingen drie jaar geleden "idioten" heeft genoemd. Critici vinden het een politiek gemotiveerde zaak die is bedoeld om Imamoglu uit te schakelen, zodat hij zich niet kandidaat kan stellen voor de landelijke verkiezingen in juni volgend jaar.
Burgemeester voor iedereen
Na de lokale verkiezingen in 2019 leek het even alsof alles was veranderd in Turkije. De oppositie had eindelijk een antwoord op president Erdogan: Ekrem Imamoglu, die de burgemeesterspost van de belangrijkste stad van het land in handen kreeg. Met een pakkende campagne wist hij de inwoners van Istanbul te overtuigen dat hij een burgemeester voor iedereen zou zijn. Voor conservatieve en seculiere Turken, de eeuwige polarisatie voorbij.
Imamoglu is lid van de seculiere partij CHP, de grootste oppositiepartij in Turkije. Het is een partij die in het verleden een verbod invoerde op het dragen van een hoofddoek in de openbare ruimte, waardoor veel conservatieve Turken zich buitengesloten voelden. Maar Imamoglu is zelf praktiserend moslim en daarom sprak hij ook religieuze Turken aan die anders nooit op zijn partij zouden stemmen.
Plots was Imamoglu burgemeester van Istanbul, de grootste en belangrijkste stad van het land. En dat niet alleen: in de ogen van de oppositie was hij ook meteen een serieuze bedreiging voor Erdogans machtspositie op landelijk niveau. "Wie Istanbul wint, wint Turkije", is een veelgehoorde uitspraak. Ook Erdogan zei het geregeld. Hij was in de jaren 90 zelf burgemeester van Istanbul.
In het district Uskudar, aan de oevers van de Bosporus aan de Aziatische kant van Istanbul, wordt van oudsher veel op de AKP gestemd. Erdogan woont er zelf, in een villa op de heuvel met weids uitzicht over de stad. Een schok was het dan ook dat uitgerekend hier net iets meer mensen op oppositiekandidaat Imamoglu stemden dan op Erdogans burgemeesterskandidaat.
"Ik steun de partij niet, maar ik heb wel op Imamoglu gestemd," zegt Nezihe op het plein voor de Mihrimah Sultanmoskee. "En ik hoop dat ik straks weer op hem kan stemmen. Ik wacht op een regering die gerechtigheid terugbrengt." De strafzaak tegen Imamoglu is bij de meeste Turken bekend. Ook mensen die hem politiek niet steunen, zeggen dat ze de rechtszaak te ver vinden gaan. "Dit had niet moeten gebeuren. In deze tijd mag zo'n uitspraak niet strafbaar zijn", zegt een visboer.
Belediging kiescommissie
Toen de kiescommissie in eerste instantie zijn verkiezing tot burgemeester ongeldig had verklaard, maakte Imamoglu de opmerking waarvoor hij nu de gevangenis in kan gaan. "Degenen die de verkiezingen op 31 maart annuleerden, zijn idioten", zei hij tegen journalisten. Een belediging van de kiescommissie, beweert de aanklager. Volgens critici is deze zaak niks minder dan een politiek gemotiveerde poging om Imamoglu dwars te zitten.
Hij heeft niet zoveel kunnen doen als hij had gewild. De gemeenteraad heeft zijn leven een hel gemaakt.
Het is Imamoglu op meerdere vlakken niet makkelijk gemaakt Istanbul te besturen, zegt politiek analist Soner Cagaptay. "Het is lastig geweest voor Imamoglu om geld van de centrale overheid te krijgen voor belangrijke projecten zoals metrolijnen. Dus hij heeft niet zoveel kunnen doen als hij had gewild", zegt hij.
En in de gemeenteraad bleef de AKP in de meerderheid. "Die gemeenteraad heeft zijn leven tot een hel gemaakt," aldus Cagaptay. Zo werd Imamoglus campagne om geld in te zamelen voor minderbedeelden tijdens de coronapandemie verboden door de centrale regering. Hij heeft ook tevergeefs geprobeerd meer taxi's in de stad te krijgen. Dat er te weinig taxi's zijn, is een grote frustratie van de inwoners. Dat plan werd ook tegengehouden.
"Ik heb zelf op hem gestemd, maar ik heb nog niet gezien dat hij iets voor ons heeft gedaan", zegt een slager in Uskudar. Aan de andere kant van de winkel rolt zijn collega Fatma met haar ogen. "Er worden continu obstakels op zijn weg gelegd. Het is oneerlijk."
Gezamenlijke kandidaat
Volgens Cagaptay maakt Imamoglu desondanks kans. "Als het hem lukt om voor de verkiezingen nog een paar metrolijnen af te hebben, dan denk ik dat hij presidentieel is."
De coalitie van zes oppositiepartijen heeft nog geen gezamenlijke kandidaat naar voren geschoven. Sommige peilingen laten zien dat zowel Imamoglu als Mansur Yavas, de burgemeester van de oppositie in Ankara, Erdogan kan verslaan. Alleen CHP-leider Kemal Kılıçdaroğlu, die veel minder goed scoort in de peilingen, heeft kenbaar gemaakt dat hij wil meedoen met de verkiezingen.
Morgen is weer een hoorzitting in de zaak tegen burgemeester Imamoglu. Of en wanneer er een uitspraak komt, is niet bekend.