EU verbiedt invoer producten om ontbossing, milieuclubs kritisch
De invoer van producten die bijdragen aan ontbossing wordt verboden in de Europese Unie. Het Europees Parlement en de lidstaten hebben daar een voorlopig akkoord over bereikt.
Het gaat behalve om hout om producten als cacao, koffie, soja, palmolie, rundvlees en rubber. Ook afgeleide producten zoals leer, chocolade, meubels, papier en houtskool gaan in de ban als ze bijdragen aan ontbossing, zegt de Europese Commissie in een verklaring.
Producten worden als verboden aangemerkt als ze afkomstig zijn van grond die na december 2020 ontbost is. Handelaren moeten gaan bewijzen dat de producten ontbossingsvrij en legaal zijn. Importeurs moeten "precieze geografische informatie over de landbouwgrond" kunnen overleggen om te laten zien waar de grondstoffen vandaan komen.
Worden de regels niet nageleefd, dan moeten de lidstaten sancties opleggen. De commissie zegt dat de lijst met goederen die onder de richtlijn vallen, regelmatig wordt herzien en bijgewerkt. Hierbij wordt rekening gehouden met nieuwe gegevens, zoals veranderende ontbossingspatronen.
'EU gaat niet ver genoeg'
De milieuorganisatie Greenpeace zegt in een reactie dat de wet weliswaar de bossen beschermt, maar dat inheemse volkeren alleen "oppervlakkig" beschermd zullen worden en dat de wetgeving andere natuur zoals savannes en veengebieden niet beschermt.
"In de komende jaren moet de EU haar focus verbreden om de natuur als geheel te beschermen, niet alleen de bossen", zegt Greenpeace. "De bedrijven die de natuur vernietigen, moet niet alleen de toegang tot de EU-markt worden ontzegd. Ze zouden ook geen leningen meer moeten krijgen van Europese banken."
'Mensenrechten onvoldoende beschermd'
GroenLinks-Europarlementariër Bas Eickhout zegt woorden van gelijke strekking. "Europa zet hier echt een grote stap", vindt hij. "Helaas hebben we de wetgeving nu niet kunnen verbreden naar andere belangrijke natuurgebieden. Daar zal volgend jaar naar gekeken worden."
Ook hij wijst erop dat de Groenen in het Europarlement eveneens de pijlen willen richten op de bedrijven die de ontbossing veroorzaken. "In het Europees Parlement wonnen we deze strijd ternauwernood, maar de EU-landen wilden hier niet aan. In het gevonden compromis wordt deze toevoeging twee jaar doorgeschoven."
Ook het Wereld Natuur Fonds had graag gezien dat andere beboste gebieden zoals savannes onder de wet zouden vallen. De natuurbeschermingsorganisatie vindt ook dat de nieuwe wet mensenrechten van lokale gemeenschappen niet voldoende beschermt.
"Dit betekent dat indien bepaalde rechten van gemeenschappen niet in de nationale wetgeving zijn opgenomen, zij ook niet door de EU-wetgeving zullen worden beschermd", aldus het WNF.
Begin volgend jaar goedkeuring
Het wetsvoorstel stamt uit november vorig jaar en kwam kort na de COP26-klimaattop van de VN, waarin wereldleiders beloofden om tegen 2030 een einde te maken aan de wereldwijde ontbossing. Het hele Europees Parlement en de EU-lidstaten moeten de wet nog formeel goedkeuren voordat hij in werking treedt. Dat gebeurt waarschijnlijk begin volgend jaar.
