De Jong (KNVB) heeft begrip voor WK-boycot radioshow, maar benadrukt belang dialoog

"Absurde uitspraken." Zo noemt Gijs de Jong, secretaris-generaal van de KNVB, de woorden van Khalid Salman, een van de ambassadeurs van het WK in Qatar, die eerder deze week homoseksualiteit een vorm van hersenbeschadiging noemde. Dat zei De Jong in ochtendprogramma Jan-Willem Start Op van NPO Radio 2.

Naar aanleiding van het Salman-fragment in een documentaire van de Duitse zender ZDF besloot het ochtendprogramma dat het in de radioshow (op de nieuwsbulletins na) geen aandacht meer besteedt aan het WK voetbal in Qatar.

De presentatoren van dat programma, Jan-Willem Roodbeen en Jeroen Kijk in de Vegte, maakten duidelijk dat zij het beter vinden in Nederland een statement af te geven in plaats van in Qatar. "Dan kunnen ze bij de KNVB misschien ook een keer hun rug rechthouden." De KNVB liet vervolgens weten in de ochtendshow te willen reageren op de kwestie.

'Volledig met jullie eens'

"In algemene zin wil ik eerst zeggen dat we het volledig met jullie eens zijn", zei De Jong donderdagochtend in de uitzending. "Mijn zus is lesbisch. Ik kan je verzekeren, dat heeft niks met geestesziekte te maken. Dat zijn absurde uitspraken."

"We hebben steeds gezegd: de KNVB is nooit voorstander geweest van het WK in Qatar", vervolgt De Jong. "Maar ook: we willen graag wereldkampioen worden en daarnaast willen we ook buiten het veld iets betekenen. We willen kijken of we in ieder geval mee kunnen helpen in Qatar om de boel daar een beetje te verbeteren."

"In Qatar wonen niet alleen mensen die dit soort dingen denken. Er zijn ook mensen die anders denken en juist progressief zijn. En ik denk juist door daarheen te gaan, dat we die mensen ondersteunen."

'Niet naïef'

Als secretaris-generaal van de KNVB is De Jong verantwoordelijk voor het contact met de FIFA, de UEFA en met andere nationale voetbalbonden. En daarmee de positionering van de Nederlandse voetbalbond in het internationale voetbal.

"Dat het een ander WK dan anders is, ben ik volledig met je eens", zegt De Jong in gesprek met Roodbeen. "Zelfs als we wereldkampioen worden, dan blijft er altijd iets in je achterhoofd van: waarom gebeurt het nu op deze plek?"

"Aan de andere kant heb je ook gezien, dat er heel veel aandacht is voor de arbeidsomstandigheden, persvrijheid, gelijkheid van gender en hoe om te gaan met homoseksualiteit, doordat het WK daar is. Dit zal vele malen meer bijdragen."

Is dat niet iets te naïef gedacht? "We vertrouwen hier ook sterk op de adviezen die we krijgen van Amnesty International en FNV. Dan heb je gezien dat op gebied van arbeidsomstandigheden er nu werkelijk wel dingen veranderd zijn. Dus ik denk niet dat dat naïef is."

"Wij zullen ook tijdens het toernooi blijven communiceren over mensenrechten, over persvrijheid, over arbeidsomstandigheden en over homoseksualiteit."

Koning naast emir: 'Heel onverstandig'

Roodbeen legde vanochtend aan De Jong voor: "Je moet er toch niet aan denken dat onze koning straks naast de emir champagne staat te ontkurken." Een beeld dat de secretaris-generaal van de KNVB deelt. "Helemaal mee eens, dat zou heel onverstandig zijn."

"De andere kant is: ik ben daar de afgelopen vier jaar een keer of veertien geweest en heb vele mensen gesproken. Ik ontmoette ook heel veel jonge, progressieve mensen met kinderen die ook het beste voor hun kinderen willen en die op dezelfde manier willen leven zoals wij leven. Dus laten we dat ook niet uit het oog verliezen."

Marjan Kamstra, de Nederlandse ambassadeur in Qatar, was donderdagmorgen te gast bij Spraakmakers op NPO Radio 1 en onderschrijft dat. "Als ambassadeur zie ik zeer gemotiveerde jonge vrouwen. Ik voer discussies met hen en ga naar universiteiten om hen te spreken. Ik zie veel jonge vrouwen die staan voor verandering binnen de samenleving."

Ambassadeur Doha: 'Dialoog gaande houden'

Wat zij dacht toen ze de uitspraken van Salman hoorde? "Op het moment dat ik dat soort gesprekken zie, is het voor mij goed om de feiten erbij te pakken. 67 procent van de Qatarese afgestudeerden in het hoger onderwijs zijn vrouw, 50 procent van de vrouwen in Qatar werkt. Qatar heeft stappen gezet om de status van vrouwen en meisjes te verbeteren."

Of het uitmaakt wie namens de Nederlandse regering afreist naar Qatar zegt Kamstra niet. Dát een regeringsfunctionaris gaat, is zeker. Kamstra: "Waar het mij om gaat, is dat we de dialoog gaande houden. Dat doen we niet door weg te blijven."

"We kijken ook naar wat gelijkgezinde landen doen", zegt de ambassadeur. Zo zal de Belgische koning of een minister alleen afreizen als de Rode Duivels de halve finale halen. Volgens Britse media is kroonprins William niet van plan naar Qatar te vliegen, tenzij het land de finale haalt. Of de Britse premier Sunak gaat, is nog niet bekend.

Een dezer dagen maakt het Nederlandse kabinet bekend wie er namens de Nederlandse regering naar het WK in Qatar gaat.