Graanschepen vertrokken uit Oekraïne, ondanks terugtrekking Rusland uit deal
Vanuit havens in Oekraïne zijn vandaag toch graanschepen vertrokken, ondanks dat Rusland zich afgelopen weekend voor onbepaalde tijd terugtrok uit de zogeheten graandeal.
Volgens de Oekraïense minister van Infrastructuur Koebrakov zijn twaalf schepen uitgevaren. Er is volgens de militaire leiding van de havenstad Odessa zelfs een recordhoeveelheid van 354.500 ton aan landbouwproducten geëxporteerd.
Een woordvoerder van de Verenigde Naties zegt tegen persbureau Reuters dat de inspecties van graanschepen zijn hervat. De inspecties zijn onderdeel van de graandeal, die deze zomer werd gesloten om de graanexport vanuit Oekraïne weer op gang te brengen. Het land is een belangrijke exporteur van tarwe en mais; door de Russische invasie kwam de export via havens stil te liggen.
Een aantal schepen met Oekraïens graan die vandaag aankwamen in Istanbul voor inspectie:
Moskou trok zaterdag eenzijdig de stekker uit de graandeal, nadat Russische schepen in de haven van Sebastopol op de Krim volgens het Kremlin doelwit werden van een drone-aanval door Oekraïne. Volgens Rusland was ook het Verenigd Koninkrijk betrokken bij de aanval.
De Russen verklaarden dat ze op deze manier "de veiligheid van civiele schepen niet konden garanderen". Oekraïne ontkent dat er sprake was van een drone-aanval en zegt dat Rusland zelf verantwoordelijk is voor explosies in de haven. Moskou zou de vermeende aanval gebruiken als vals voorwendsel om de graanexport te blokkeren.
Bekijk in deze video wat de gevolgen zijn nu Rusland uit de graandeal is gestapt:
De actie van Rusland heeft geleid tot verontwaardiging van Oekraïne, de NAVO, de Europese Unie en de Verenigde Staten. De Amerikaanse president Biden noemde de eenzijdige beslissing zaterdag "puur schandalig". Er is nu opnieuw een deal gesloten tussen de VN, Turkije en Oekraïne, maar Rusland doet daar voor nu niet aan mee.
Ondertussen spant Turkije zich in om de graandeal met Rusland te hervatten. Dat land is betrokken bij de oorspronkelijke deal; controles van schepen worden gedaan in Istanbul. "Zelfs als Rusland zich aarzelend gedraagt, zullen we vastberaden doorgaan met onze inspanningen om de mensheid te helpen", zei president Erdogan in een toespraak.
'Vervoer zonder akkoord riskant'
Kremlin-woordvoerder Peskov heeft het hervatten van graantransporten "riskant" genoemd, zonder erover uit te wijden wat de risico's dan zijn. Ook gaf hij geen commentaar op de vraag wat er moest gebeuren vanuit het Russische oogpunt om de deal te hervatten.
De Franse minister van Landbouw Marc Fesneau heeft gezegd dat Frankrijk de graanexport vanuit Oekraïne over land wil vergroten. Het zou kunnen gaan om nieuwe routes over de weg door Roemenië en Polen. Hij wil hierover met de EU afspraken maken.