Niet geruisloos maar enorme knal: mogelijk te veel springstof gebruikt bij opblazen sluis

Bij het opblazen van de oude middensluis in Terneuzen hebben rekenfouten ertoe geleid dat er mogelijk te veel springstof is gebruikt. Dat staat in een evaluatie die minister Harbers (Infrastructuur) aan de Tweede Kamer heeft gestuurd. De ontploffing, op 23 maart, had geruisloos moeten gaan, maar het werd een enorme knal. Gebouwen in de omgeving raakten beschadigd.

De ruim honderd jaar oude middensluis moet verdwijnen omdat er een nieuw sluizencomplex wordt gebouwd in Terneuzen. In de voorbereiding van het project zijn berekeningen gemaakt over de hoeveelheid springstof die nodig was. Als eerste zou de westelijke wand van de sluis worden opgeblazen.

"De berekeningen vertoonden gebreken", schrijft Harbers. "Hierdoor is mogelijk te veel springstof gebruikt en is deze in te korte tijdsduur tot ontploffing gebracht. Dit leidde tot meer trillingen dan vooraf ingeschat." Ook de afdekking van de muur, die had moeten voorkomen dat brokstukken in het rond gingen vliegen, was onvoldoende.

Bekijk hier de beelden van de ontploffing:

Het evaluatierapport is opgesteld door de Vlaams-Nederlandse Scheldecommissie Terneuzen, de organisatie die ook opdracht gaf voor de sloop. Het gaat dus om een interne evaluatie.

Daarin staat dat de leider van de explosie, de zogeheten 'springmeester', de juiste papieren had, maar dat uit de beschikbare informatie niet is vast te stellen of ook de mensen die onder hem werkten voldoende basiskennis hadden.

De aannemerscombinatie die de sloop uitvoert, Sassevaart, zegt in het rapport dat het niet vaak voorkomt dat ruim honderd jaar oude sluizen worden opgeblazen en dat het daardoor erg lastig is om te bepalen hoe dat aangepakt moet worden. Het bedrijf zegt inmiddels beter van tevoren te kunnen inschatten wat de effecten van zo'n explosie zijn.

Scheuren en gesneuvelde ramen

Na de knal kwamen er ongeveer 200 schademeldingen binnen. Het ging daarbij om scheuren in gebouwen en gesneuvelde ramen. Er was geen sprake van structurele schade en niemand is gewond geraakt. Ongeveer de helft van de schadeclaims is toegekend. De meeste gedupeerden zijn tevreden met de manier waarop de schade wordt afgehandeld, schrijft minister Harbers.

Na de onverwachte explosie zijn de sloopwerkzaamheden voorlopig stilgelegd. Eerst moet nu de oostelijke wand van de middensluis opgeblazen worden. Daarvoor wordt een nieuw plan opgesteld, waarbij ook de experts zullen worden betrokken die hebben meegewerkt aan de evaluatie.

Als dat plan klaar is, kan de oostelijke wand van de sluis naar verwachting eind dit jaar opgeblazen worden, schrijft Harbers.