Uitbuiting in Chinese fabrieken van Shein, grootste kledingbedrijf ter wereld
Textielarbeiders die in de Chinese fabrieken van kledinggigant Shein werken, maken dagen van 18 uur, hebben geen weekend en krijgen maar een derde van hun salaris uitbetaald als ze een fout maken. Dat blijkt uit een documentaire van de Britse zender Channel 4, die vanaf maandag te zien is.
Onderzoeksjournalisten van Channel 4 zijn erin geslaagd om undercover te gaan bij het zeer gesloten Chinese mode-imperium. Shein is een online fastfashion-retailer die in 2008 werd opgericht, maar vooral de laatste jaren razendsnel is gegroeid. Het bedrijf werd in 2021 het grootste kledingbedrijf ter wereld en is met een geschatte waarde van 100 miljard dollar groter dan modeketens H&M en Zara bij elkaar.
De Verenigde Staten en Europa zijn de grootste afzetmarkten voor de kledingstukken en accessoires die Shein vanaf 2 euro aanbiedt. Het bedrijf is prominent aanwezig op sociale media en weet online trends en catwalk-looks sneller te kopiëren dan andere ketens.
4 cent per kledingstuk
Daarbij worden textielarbeiders dus uitgebuit, blijkt uit de bevindingen van een onderzoeksjournalist die in twee fabrieken in de Zuid-Chinese stad Guangzhou aan het werk ging. Zij filmde daar heimelijk hoe werknemers van 08.00 uur tot diep in de nacht kledingstukken naaiden voor opdrachtgever Shein.
Voor het salaris van omgerekend 572 euro per maand moeten medewerkers in een van de fabrieken minimaal 500 kledingstukken per dag in elkaar zetten. Wie daarbij een fout maakt, krijgt twee derde van het salaris niet uitbetaald. In een andere fabriek is er geen vast salaris, maar krijgen medewerkers 4 cent per afgerond kledingstuk betaald.
Medewerkers in de kledingfabrieken hoeven slechts één dag per maand niet te werken. De undercoverjournalist zag hoe vrouwen tijdens de lunchpauze hun haren wassen, omdat ze daar buiten werktijd niet aan toekomen.
'Extreem korte leveringstijden'
Veel van de bevindingen onderschrijven conclusies van de Zwitserse belangenorganisatie Public Eye, die vorig jaar met tien medewerkers van verschillende Shein-productielocaties in Guangzhou sprak. Public Eye is een zusterorganisatie van de Nederlandse ngo Schone Kleren Campagne. "Deze bevindingen verbazen ons niet", zegt woordvoerder Wyger Wentholt.
"Dit soort uitwassen hoort bij ultrafast fashion. Fabrieken hebben te maken met extreem korte bestel- en leveringstijden, waardoor de druk op kledingarbeiders enorm groot wordt. Los van de belachelijke salariëring en de reprimandes als mensen een fout maken, hebben met name vrouwelijke arbeiders in de nachtelijke uren vaker te maken met geweld."
Strijdig met Chinese arbeidswet
De arbeidsomstandigheden in de onderzochte fabrieken zijn in strijd met de Chinese arbeidswet en de standaarden die Shein zelf heeft opgesteld. In een reactie tegenover Channel 4 zegt Shein dat het "absoluut is toegewijd" aan de eigen gedragscode, die volgens het bedrijf "in lijn is met de kernwaarden van de Internationale Arbeidsorganisatie (ILO)".
Er vinden volgens Shein regelmatig controles door derden plaats in de fabrieken. Tegen leveranciers die zich niet aan de regels houden wordt actie ondernomen, stelt het bedrijf.
Maar de Schone Kleren Campagne is daar niet van onder de indruk. "Shein en bijvoorbeeld ook Alibaba verwijzen naar een eigen gedragscode, maar in de praktijk zijn de arbeidsomstandigheden vaak heel erg slecht. Dit zijn bedrijven die niet samenwerken met in de industrie bekende partijen die fabrieken controleren. Dan krijg je zulke uitwassen."
