Over die historische eerste gele kaart heeft arbiter Jonker nooit meer gesproken
Tijdens het uitpluizen van zijn archieven van de Haagse Scheidsrechters Vereniging komt Wim van den Berg tot een wonderbaarlijk vermoeden. Oud-scheidsrechter Gerard Jonker moet nog in leven zijn, de man die vandaag exact vijftig jaar geleden de eerste gele kaart uitdeelde in het Nederlands betaald voetbal.
Eltje Edens was de ontvanger, rechtsback van Veendam, die destijds de geblesseerde Johan Derksen verving in de wedstrijd tegen HVC. Edens overleed vier jaar geleden.
Ik had het idee dat Gerard Jonker al overleden was. Maar nu twijfel ik toch...
Dus een uitgelezen moment om dan Jonker maar eens op te sporen, officieel bondsarbiter tot 1979. Scheidsrechterbaas Dick van Egmond weet nog goed wie hij is, maar vertelt ook dat Jonker na zijn afscheid niet meer bij de KNVB betrokken was.
"Probeer het eens in het Haagse, waar hij vandaan komt. Misschien weet Mario van der Ende meer", denkt Van Egmond hardop mee.
En Van der Ende kent hem zeker. "Ik had het idee dat hij al overleden was. Maar nu twijfel ik toch. Hij is ongetwijfeld aangesloten geweest bij de Haagse Scheidsrechters Vereniging, dan weten ze hem daar zeker te vinden."
Gele kaart als machtsmiddel
Terwijl Van der Ende zijn telefoonboek raadpleegt, vertelt hij over een opmerkelijke berisping die hij ooit heeft gekregen om de gele kaarten die hij trok. "Ze vonden dat ik dat veel te nonchalant deed. Iedereen ziet het, dus je moet als leidsman zekerheid uitstralen. Met de borst vooruit."
"Echt waar, kaarten waren een machtsmiddel", vervolgt Van der Ende. "Dat heeft letterlijk zo in de regels gestaan."
Ondertussen heeft de eerder genoemde Van den Berg alle oude nieuwsbrieven van de Haagse Scheidsrechters Vereniging nog eens tevoorschijn gehaald. En wat blijkt, in 1962 was ene Gerard Jonker zelfs bestuurslid, als tweede secretaris.
"Dus dan had zijn overlijden zeker bij ons bekend moeten zijn, maar ik kan hem niet vinden tussen alle kennisgevingen", krijgt ook Van den Berg hoop.
Maar veel generatiegenoten van Jonker zijn al gestorven, zoals de oud-topscheidsrechters Charles Corver en Leo van der Kroft. Van laatstgenoemde werd overigens lange tijd verondersteld dat hij die eerste gele kaart had gegeven, aan toenmalig Feyenoorder Willem van Hanegem.
En toch schiet Van den Berg ineens iets te binnen. Veel Haagse voetbalvrienden hielden lange tijd hun conditie op peil bij amateurclub TONEGIDO. De club met een van de mooiste namen van Nederland bestaat echter niet meer. Tot Ons Nut En Genoegen Is Deze Opgericht is opgegaan in Forum Sport.
Hajo Vis is lange tijd secretaris geweest van de Voorburgse club. Hij weet zeker dat Jonker uit de buurt kwam en in zijn scheidsrechterjaren ook vaak aan de Rodelaan te vinden was. Het ouderwetse telefoonboek biedt uitkomst.
Gerard Jonker zou zelf alleen niet meer opnemen. Hij blijkt zes jaar geleden te zijn overleden, een maand voor zijn 85ste verjaardag. Wel meldt een van zijn kleinzoons zich, met alle plakboeken die Jonker keurig had bijgehouden.
Bekerfinale als hoogtepunt
Praten over zijn tijd als scheidsrechter deed hij zelden, laat staan over die historische gele kaart aan Eltje Edens. Zijn afscheid van de voetballerij was namelijk het allermooiste, de bekerfinale tussen Ajax en FC Twente '65 in 1979.
Als Gerard Jonker het over vroeger had, vertelde hij gepassioneerd over zijn bedrijf in sanitair dat hij had opgebouwd.
Van der Ende had eerder deze week in zijn column in Algemeen Dagblad nog wat aandacht besteed aan de eerste gele kaart op de Nederlandse velden. Prompt werd de weduwe van Gerard Jonker door een goede vriendin gebeld dat ze tot dat moment nooit had geweten dat hij scheidsrechter was geweest.
Hieronder als bewijs nog zijn oude pas, hij was het echt.
