Ongemotiveerde Carlsen verdedigt wereldtitel schaken niet: 'Zie het niet zitten'
Schaker Magnus Carlsen heeft zichzelf onttroond. De wereldkampioen zal zijn titel volgend jaar niet verdedigen. Een gebrek aan motivatie is de oorzaak, zei de 31-jarige Noor in zijn podcast 'The Magnus Effect'. Hij is sinds 2013 wereldkampioen schaken.
"Ik heb met mijn begeleidingsteam gesproken en ook met schaakbond FIDE en mijn tegenstander Ian Nepomniachtchi. De conclusie is erg simpel: ik ben niet gemotiveerd om weer een wedstrijd te spelen", verklaarde Carlsen.
Twee slopende weken
De tweekamp om de wereldtitel vergt maandenlange voorbereiding voor twee slopende weken met urenlange partijen (best-of-14). Carlsen veroverde zijn eerste wereldtitel in 2013, toen hij Viswanathan Anand versloeg.
Latere uitdagers Anand (2014), Sergei Karjakin (2016), Fabiano Caruana (2018) en Nepomniachtchi (2021) legden het iedere keer af.
"Ik heb niet het gevoel dat ik veel te winnen heb en ik vind het niet erg leuk", zei Carlsen. Een zesde wereldtitel en daarmee een evenaring van het record van Garry Kasparov en Emanuel Lasker is blijkbaar niet genoeg. "Hoewel ik besef dat een wedstrijd om historische redenen interessant kan zijn, zie ik het simpelweg niet zitten om te spelen."
Na ruim tien jaar zal Carlsen dus niet aan het bord zitten begin 2023. En dat is een flinke tegenvaller voor FIDE. Carlsen is al jarenlang het gezicht van de schaaksport.
"Zijn beslissing niet te spelen is een grote teleurstelling voor fans en slecht nieuws voor het spektakel", reageerde FIDE-voorzitter Arkadi Dvorkovitsj. "Maar het schaken is groter dan ooit, deels dankzij Magnus. Alleen een handvol mensen in de geschiedenis begrijpt de tol die het spelen van vijf wereldtitelpartijen eist."
Als een totale verrassing komt Carlsens beslissing niet. Eind 2021, nadat hij tegen Nepomniachtchi zijn vijfde titel had veroverd, schemerde al iets door. "Voor de fans die ervan uitgaan dat ik er de volgende keer ook weer bij ben is de kans op een teleurstelling groot."
Alleen als de 19-jarige Alireza Firouzja het kandidatentoernooi zou winnen - het aanstormend talent maakte eerder grote indruk op Carlsen - zou de Noor zich voldoende kunnen motiveren de schaakstrijd aan te gaan, zei hij in december. Firouzja kwam nog flink tekort bij zijn debuut op het toernooi en eindigde anoniem op plek zes.
Intussen raken de doelen voor Carlsen - ooit de 'Mozart van het schaken' genoemd - een beetje op. Een FIDE-rating van 2900 in klassiek schaken halen, dat staat nog op het lijstje. Dat lukte een schaker namelijk nog nooit. Maar door relatief lage ratings van zijn concurrenten is dat doel ver weg.
Rus of Chinees
De nieuwe wereldkampioen schaken zal uit Rusland of China komen. Nepomniachtchi won vorige maand met overmacht het kandidatentoernooi, maar een herkansing voor zijn verlies tegen Carlsen in 2021 komt er dus niet.
Door Carlsens afzegging gaat de vrije plek naar de nummer twee van het kandidatentoernooi, de Chinees Ding Liren. Begin volgend jaar zal de nieuwe wereldkampioen worden gekroond - en zal het Carlsen-tijdperk eindigen.
