Meer loofbomen, struiken en dood hout: 'Het gaat beter met de bossen'
De Nederlandse bossen zijn gevarieerder geworden. Er groeien meer verschillende soorten bomen en planten, blijkt uit de zevende editie van de Nederlandse Bosinventarisatie. Ook verdwijnt het bosoppervlak niet meer zo snel als tien jaar geleden.
Het onderzoek werd uitgevoerd door Wageningen University in opdracht van het ministerie van Economische Zaken. De onderzoekers hebben op duizenden meetpunten door het hele land gekeken naar de kenmerken van het bos.
In totaal is er nu ongeveer 360.000 hectare bos in Nederland, zo'n 11 procent van het landoppervlak. Sinds 2017 zijn de bosgebieden met 2000 hectare afgenomen. Dit is een lichte afname vergeleken met de voorgaande onderzoeksperiode: tussen 2013 en 2017 verdween bijna 10.000 hectare.
Het kappen van zogeheten tijdelijke bossen is de voornaamste reden voor de afname van het bos. In de jaren 80 en 90 heeft de overheid bosbouwcontracten uitgedeeld, die nu ten einde lopen. Die bossen moeten dus verdwijnen.
Meer loofbomen dan naaldbomen
In veel gebieden staan meer verschillende bomen, vooral in stukken bos waar voorheen alleen naaldbomen stonden. Het aandeel loofboomsoorten in Nederland is voor het eerst sinds het begin van de Bosinventarisatie groter dan het aandeel naaldboomsoorten.
Dat is goed nieuws, vindt Sander Wijdeven. Hij is ecoloog bij Staatsbosbeheer en niet betrokken bij het onderzoek. "Loofbomen trekken meer diersoorten aan dan naaldbomen en zijn dus goed voor de biodiversiteit."
Ook is volgens de inventarisatie meer structuur in de bossen, wat wil zeggen dat er meer variatie is in de dichtheid en de hoogte van bomen en begroeiing. De bossen zijn opener geworden, waardoor er meer licht bij de grond komt en meer planten kunnen groeien. Op veel van de meetpunten was meer struikgroei dan bij de vorige meting.
Uit het rapport blijkt ook dat er meer dood hout in de bossen ligt. Hoewel het misschien niet zo klinkt, is dat erg goed voor de ontwikkeling van het bos omdat het veel planten en insecten aantrekt.
Klimaatverandering en stikstof
Wijdeven is blij met de ontwikkelingen. "Het gaat steeds beter met de Nederlandse bossen", zegt hij. Toch waarschuwt de ecoloog voor de gevolgen van klimaatverandering en de toenemende droogte in bossen. Door de droogte gaat het bijvoorbeeld veel minder goed met de fijnspar.
Ook merken de bossen de gevolgen van de stikstofcrisis. "Door een overmaat aan stikstof in de bodem kunnen bomen minder goed voedingstoffen tot zich nemen", zegt Wijdeven. Sommige planten, die van stikstof houden, zullen heel snel gaan groeien en andere planten overwoekeren. Daardoor zullen ook insecten verdwijnen en kan het evenwicht van de natuur verstoord worden.