Turkije akkoord met toetreding Finland en Zweden tot NAVO
Turkije is akkoord met de toetreding van Finland en Zweden tot de NAVO. Dat heeft NAVO-chef Stoltenberg gezegd op de top van het militaire bondgenootschap in Spanje. "De NAVO is altijd in staat geweest verschillen te overbruggen", lichtte Stoltenberg de ommezwaai toe.
De Noord-Europese landen willen zich naar aanleiding van de Russische invasie in Oekraïne aansluiten bij de NAVO. Ze vroegen onlangs het lidmaatschap officieel aan, Turkije maakte als enige NAVO-lid bezwaar tegen hun aanvraag. Met het overstaggaan van Ankara, komt er een einde aan een wekenlange diplomatieke impasse.
Bekijk hier hoe het tekenen van de samenwerkingsovereenkomst verliep:
Nu Turkije overstag is, maakt dat de weg vrij voor de twee landen om toe te treden. Om zich aan te mogen sluiten moesten alle NAVO-leden akkoord gaan. Turkije tekende bezwaar aan omdat Zweden en Finland onderdak bieden aan leden van de Koerdische PKK en aan YPG-strijders. Ankara beschouwt hen als terroristen en eiste dat ze worden uitgeleverd aan Turkije.
'Zorgen geadresseerd'
Internationale persbureaus schrijven dat de drie landen een samenwerkingsovereenkomst hebben getekend, waarin de zorgen van Turkije worden geadresseerd. Daarmee staat volgens Stoltenberg de twee landen niets meer in de weg om zich aan te sluiten.
In de overeenkomst staat onder meer dat Zweden en Finland hun wapenexportverbod naar Turkije opheffen. Ook hebben de landen toezeggingen gedaan op het gebied van contraterrorisme en hebben Zweden en Finland toegezegd de uitleveringsverzoeken van PKK-leden door Ankara te zullen behandelen. Turkije heeft gekregen wat het wilde, lieten woordvoerders weten.
In de praktijk werken Finland en Zweden al langer intensief samen met het NAVO-bondgenootschap. Zo namen de landen al deel aan militaire oefeningen.
Nu Turkije zijn verzet heeft gestaakt, kunnen toetredingsgesprekken worden gevoerd. Daarbij overlegt de alliantie met de nieuwkomers over economische, politieke en defensievraagstukken. De onderhandelingen met Finland en Zweden hoeven niet langer te duren dan een dag, zeiden NAVO-diplomaten vorige week.
Militair zullen Finland en Zweden waarschijnlijk weinig hoeven aan te passen; de legers voldoen al aan de voorwaarden die de NAVO stelt. Ook hebben beide een geworteld democratisch stelstel en een liberale markteconomie - nóg twee eisen van de NAVO.
Parlementen laatste woord
Voor de landen zich daadwerkelijk kunnen aansluiten, moeten de parlementen van de dertig lidstaten nog akkoord gaan. Nederland is een van de landen waar ratificatie doorgaans het langzaamst gaat. Maar bronnen zeggen tegen de NOS dat Nederland hiertoe al verregaande voorbereidingen heeft getroffen. Het besluit zou vrijdag aanstaande al door de ministerraad genomen kunnen worden, melden ingewijden. Voor de ratificatie moeten de Tweede en Eerste Kamer nog wel akkoord.
NAVO-bronnen denken dat het lidmaatschap eind van dit jaar een feit zou kunnen zijn.
In Nieuwsuur noemt de Nederlandse oud-secretaris generaal van de NAVO Jaap de Hoop Scheffer het groot nieuws dat Turkije overstag is. "Maar ik ben wel benieuwd wat de prijs is die Turkije zal krijgen, want dat kan niet alleen zijn dat Finland en Zweden er iets steviger in zullen gaan ten opzichte van Koerdisch extremisme."
Het is belangrijk dat de NAVO-landen nu op de top in Madrid extra eendracht uitstralen, zegt hij verder. "Eensgezindheid is de belangrijkste boodschap van de 30 NAVO-lidstaten, straks 32."
