Krimp Schiphol: 'Historisch maar nog niet genoeg'
De luchtvaartindustrie reageert geschrokken en fel op de plannen van het kabinet om het maximumaantal vluchten op Schiphol te verlagen. Vanaf eind 2023 mag de luchthaven niet meer dan 440.000 vluchten per jaar uitvoeren, 60.000 minder dan nu het geval is. Milieuorganisaties en omwonenden vinden juist dat de plannen van het kabinet niet ver genoeg gaan.
Het is voor het eerst dat het mes wordt gezet in het aantal vluchten op Schiphol. 440.000 starts en landingen ligt ongeveer op het niveau van 2014. Ook het besluit van het kabinet om over twee jaar pas te kijken of Lelystad Airport opengaat, maakt veel reacties los.
KLM voelt zich overvallen door het voornemen om Schiphol te laten krimpen en vreest dat het voortbestaan van zijn netwerk in het geding komt. De grootste gebruiker van de luchthaven noemt plan dramatisch: "De hubfunctie van KLM en Schiphol wordt hierdoor sterk ondermijnd." Volgens de luchtvaartmaatschappij wordt de stikstofproblematiek in Nederland "hiermee totaal niet opgelost omdat de luchtvaart verantwoordelijk is voor slechts 1 procent van de stikstof."
Schiphol zegt in een reactie dat het als opdracht heeft Nederland te verbinden met de wereld en tegelijk Schiphol stiller en schoner te maken. "Schiphol is niet voor groei om de groei, maar ook niet voor krimp om de krimp." Volgens de luchthaven leiden de plannen tot grote onzekerheid. Daarom wil Schiphol samen met de luchtvaartmaatschappijen nog het overleg aangaan met het kabinet.
Schiphol noemt het verder "teleurstellend" dat een besluit over Lelystad Airport zoals het er nu naar uitziet pas in 2024 wordt genomen. "Wij hopen dat dit eerder kan."
Ook Barin, de branchevereniging van luchtvaartmaatschappijen op Schiphol, reageert verbaasd en teleurgesteld. Volgens voorzitter Fruitema is het plan nooit besproken met de sector en is het in strijd met het coalitieakkoord en de Luchtvaartnota 2020-2050. "Het lijkt er sterk op dat het kabinet bewust bezig is de luchtvaart de nek om te draaien en daarmee Nederland het lelijke eendje van Europa te maken. Er wordt met vuur gespeeld."
'Niet in lijn met Parijs-akkoord'
Milieuactivisten reageren enigszins tevreden. "Dit is een historisch besluit. Er wordt voor het eerst gekozen voor minder vluchten, wat goed is voor het klimaat, de natuur en geluidsoverlast," zegt Dewi Zloch, luchtvaartexpert bij Greenpeace Nederland.
Wel vindt Greenpeace een maximum van 440.000 nog steeds veel te hoog. "Dat aantal is zeker niet in lijn met het klimaatakkoord van Parijs. Er moet een volledig klimaatplan komen tussen Schiphol en de overheid om dat te veranderen", zegt Zloch. De Omgevingsraad Schiphol, die omwonenden representeert, sluit zich aan bij de conclusie dat dit een goede stap is maar dat het aantal vluchten nog verder omlaag moet.
Ook over het uitstellen van het besluit over de luchthaven van Lelystad is Zloch kritisch. "Ze schuiven een moeilijk besluit gewoon vooruit. Maar ook over twee jaar kan het helemaal niet open. Ze hadden dat beter nu al kunnen laten weten."
'Nederland minder aantrekkelijk'
Werkgeversorganisatie VNO-NCW zegt ook te vinden dat emissies sneller omlaag moeten en dat geluidsoverlast sneller gereduceerd moet worden. "Maar we zijn echt geschrokken van het besluit om Schiphol te laten krimpen", aldus voorzitter Ingrid Thijssen.
Thijssen vreest voor het wereldwijde netwerk van rechtstreekse vluchten van Schiphol. "Daar zet je de bijl in. Dat is een van de weinige dingen die Nederland nog aantrekkelijk maakt voor ondernemers, om hier te blijven, om hier te verduurzamen of om hier te komen."
Ook Christiaan Behrens, onderzoeker bij SEO Economisch Onderzoek, noemt het belang van de hub-functie van Schiphol, maar geeft aan dat er nog veel onzeker is. "Het effect op de economie hangt heel erg af van hoe de luchtvaartmaatschappijen invulling gaan geven aan deze maatregel, bijvoorbeeld welke reizigers en bestemmingen ze zullen prioriteren."
