AIVD: infiltratie Russische spion bij Strafhof voorkomen
De inlichtingendienst AIVD zegt voorkomen te hebben dat een Russische geheimagent als stagiair aan de slag kon bij het Internationaal Strafhof in Den Haag. De man is in april na aankomst in Nederland op een vliegtuig naar Brazilië gezet. Dat is het land waarvandaan hij naar Nederland kwam. Ook is hij tot ongewenst vreemdeling verklaard.
Volgens de AIVD deed de Rus Sergej Vladimirovitsj Tsjerkasov (36) zich voor als een Braziliaan met de naam Viktor Muller Ferreira. Tsjerkasov is volgens de dienst een agent van de Russische militaire inlichtingendienst GROe.
"Dit type inlichtingenofficier staat beter bekend als een illegal: iemand die zeer langdurig en uitgebreid is getraind", schrijft de AIVD. "Doordat illegals zich voordoen als buitenlander, kunnen zij bij informatie komen die ontoegankelijk is voor een Russisch persoon." Voor het opbouwen van een betrouwbare dekmantel nemen Russische inlichtingendiensten jaren de tijd, zegt de AIVD.
De dienst zegt dat de dreiging die van de inlichtingenofficier uitging "in potentie zeer hoog" was. Hij wijst erop dat een spion binnen het Internationaal Strafhof van grote waarde kan zijn voor Russische inlichtingendiensten. Zo doet het hof op dit moment onderzoek naar mogelijke oorlogsmisdaden van Rusland in Oekraïne.
Als de man was aangenomen, had hij volgens de AIVD inlichtingen kunnen verzamelen, bronnen kunnen spotten of rekruteren en toegang kunnen krijgen tot digitale systemen. Ook had hij mogelijk strafzaken binnen het ICC kunnen beïnvloeden.
De AIVD heeft ook de dekmantel bijgevoegd die bij de man is aangetroffen. Dat is een document, oorspronkelijk in het Portugees, waarin informatie staat over de valse Braziliaanse identiteit van de man. Volgens de AIVD is het document medio 2010 opgesteld. De informatie is vermoedelijk opgeschreven om uit het hoofd te leren.
In het document staan persoonsgegevens die bij deze identiteit horen, informatie over zijn ouders, grootouders, zijn levensloop en gedetailleerde informatie over de plekken waar hij opgroeide.
Gearresteerd
De federale politie in Brazilië heeft de man na terugkeer aangehouden wegens valsheid in geschrifte. Hij deed zich sinds 2010 voor als Braziliaans staatsburger en zou de identiteit hebben aangenomen van iemand waarvan de ouders dood zijn.
Nadat hij onder de valse identiteit in Ierland en de VS had gewoond, is hij recent teruggekeerd naar Brazilië om zijn vertrek naar Nederland voor te bereiden. Volgens de politie had hij een aanstelling bij het Strafhof voor een proefperiode van een halfjaar bij de afdeling Vooronderzoek.
De AIVD zegt niet hoe de man op het spoor is gekomen. Rusland heeft nog niet op de zaak gereageerd.
