Voorjaarsnota: meer geld naar Defensie, minimumloon en AOW omhoog
De ministerraad heeft ingestemd met "een bijzondere Voorjaarsnota". De coalitiepartijen hebben er wekenlang over overlegd. In april bleek dat veel plannen van het in januari aangetreden kabinet alweer moesten worden aangepast, omdat er grote tegenvallers opdoken. Die hadden onder meer met de oorlog in Oekraïne te maken.
Veel was al duidelijk. Zo kwam deze week naar buiten dat het kabinet volgend jaar al wil beginnen met het verhogen van het minimumloon. Het idee was eerst om de lonen vanaf 2024 in twee stappen met 7,5 procent te verhogen. Maar uiteindelijk is afgesproken dat er in 2023 mee wordt begonnen en dat de stijging over drie jaar wordt uitgesmeerd.
Nog niet bekend was of de AOW ook met 7,5 procent omhoog zou gaan. Dat blijkt nu toch het geval te zijn. Ook hier is gekozen voor een stijging in drie stappen: in 2023, 2024 en in 2025.
Meer geld naar Defensie
Ook was al zeker dat er meer geld naar defensie gaat. Het kabinet stelt nu dat het in 2024 en 2025 wil gaan voldoen aan de NAVO-norm om 2 procent van het bruto binnenlands product aan de strijdkrachten te besteden. Nederland blijft daar sinds jaar en dag ver onder. Dat betekent dat er de komende jaren "een aantal miljarden" voor defensie bijkomen, zei minister Kaag van Financiën na afloop van de ministerraad.
Daar staat tegenover dat het kabinet ruim 2 miljard euro minder wil uittrekken voor fondsen voor het klimaat, stikstof en investeringen in onder meer infrastructuur, onderzoek en innovatie. De ambitie om "grote maatschappelijke problemen" op te lossen, blijft wel overeind. Er gaan nog altijd miljoenen naar de fondsen, want "deze investeringen zijn noodzakelijk om nog hogere kosten in de toekomst voor toekomstige generaties te voorkomen", zegt het kabinet.
Verder gaan allerlei voorgenomen belastingvoordelen voor bedrijven en mensen met vermogen niet door. De vennootschapsbelasting en de belasting op vermogen in box 2 en 3 gaan omhoog. Ook dat zorgt voor dekking van de extra uitgaven.
Energie- en voedselprijzen
In april bleek dat veel plannen uit het regeerakkoord van het kabinet moesten worden aangepast. Er moest 10 tot 15 miljard euro gevonden moest worden door onvoorziene gebeurtenissen, met name de oorlog in Oekraïne. Daardoor stegen de energie- en voedselprijzen en daalde de koopkracht van met name de lage en middeninkomens.
Er is de afgelopen weken ook gesproken met oppositiepartijen, omdat de coalitie geen meerderheid heeft in de Eerste Kamer. Kaag zei na de ministerraad dat ze hoopt dat het gesprek in de Tweede Kamer kan worden voortgezet en "dat we een breder draagvlak zullen kunnen creëren, want dat is hartstikke hard nodig".
De uitspraak van de Hoge Raad dat mensen die te laat of geen bezwaar hebben gemaakt tegen de spaartaks niet gecompenseerd hoeven te worden heeft geen gevolgen voor de Voorjaarsnota. Staatssecretaris Van Rij maakte eerder al bekend dat er 2,8 miljard euro wordt uitgetrokken om de ongeveer 60.000 mensen te compenseren die wel bezwaar maakten en gelijk kregen.
Het tekort op de Rijksbegroting komt in de Voorjaarsnota op 3,4 procent van het bruto binnenlands product. Volgens de regels van de eurolanden mag dat eigenlijk hooguit 3 procent zijn, maar in de praktijk wordt daar ruimhartig mee omgegaan.
