Dermatologen na socialmediaberichten zonnebrand: niet insmeren kan leiden tot huidkanker

Dermatologen maken zich zorgen om mensen die zonnebaden zonder zich in te smeren. Dat zeggen ze na ongefundeerde berichten op sociale media dat zonnebrandcrème slecht of zelfs kankerverwekkend is. De Consumentenbond raadt wel van drie producten af om ze te gebruiken, maar dat is omdat die niet de beschermingsfactor hebben die beloofd wordt.

"Tenzij je regelmatig een fles zonnebrandcrème opdrinkt, zijn er geen aanwijzingen dat zonnebrandcrème kankerverwekkend is als je het gewoon op je huid smeert", zegt dermatoloog Marlies Wakkee van het Erasmus MC in het NOS Radio 1 Journaal. Terwijl er juist "overweldigend bewijs" is dat voorzichtig omgaan met de zon "het belangrijkste is dat je kan doen om huidkanker te voorkomen". En daar hoort ook regelmatig insmeren bij.

"Het risico om je niet in te smeren is veel groter", zegt Wakkee, met eerst verbranding als zichtbaar gevolg. Daarna volgen huidveroudering en op de lange termijn het risico op huidkanker. Ieder jaar krijgen in Nederland 70.000 patiënten de diagnose huidkanker. "En van alle kankerdiagnoses elk jaar is de helft huidkanker."

Rechtsfilosoof en coronascepticus Eva Vlaardingerbroek spreekt op Instagram van een "ongevaccineerde, zonnebrandcrème-vrije zomer":

Maar alleen zonnebrandcrème smeren is niet genoeg, zegt de dermatoloog. Ze raadt aan om op een zonnige dag goed na te denken en voorzorgsmaatregelen te treffen.

"Moet ik op die heetste uren echt op een sportveld zijn of in de tuin gaan werken? Zoek de schaduw regelmatig op, draag zonbeschermende kleding en een hoed. En smeer zonnebrandcrème op delen die dan nog aan de zon zijn blootgesteld."

Niet alle zonnebrandcrèmes lijken even goed te beschermen. Zo bieden drie crèmes niet de factor die ze beloven, zei de Consumentenbond eerder deze week na zijn jaarlijkse zonnebrandtest. Op de drie verpakkingen staat factor 30, maar in werkelijkheid is de factor 21, 12 en 11. Twee van de producenten zeggen tegen de bond dat ze zich niet in de testresultaten herkennen en een intern onderzoek instellen. De derde heeft geen reactie gegeven.

In de volle zon in een zwembadje

Zonnebrandcrème moet je niet te dun uitsmeren, reageert dermatoloog Wakkee in het NOS Radio 1 Journaal. "Daarmee verdun je bijna je beschermingsfactor. En ook ingesmeerd moet je niet de hele dag in de zon gaan zitten bakken. Daar beschermt geen zonnebrandcrème tegen."

Ook in België keert een groep zich tegen zonnebrandcrème. Maar huidkanker is er de snelst toenemende vorm van kanker en een op de vijf Belgen krijgt het voordat ze 75 zijn, zegt de Vlaamse dermatoloog Thomas Maselis in De Morgen. "De reden? Zonnebrand eind vorige eeuw, toen reizen naar het zuiden goedkoper werd en ouders hun kinderen in de volle zon in een zwembadje zetten. Die generatie krijgt nu huidkanker."