Geannuleerde vlucht: welke rechten heb je dan?
"Ik heb vakantie en wil genieten na hard te hebben gewerkt." Een verzuchting van een reiziger op sociale media over de geannuleerde vluchten, gisterochtend op Schiphol. Ook vandaag en morgen worden vluchten geschrapt.
Reizigers staan niet helemaal met lege handen, zegt een woordvoerder van de Consumentenbond. Zij wijst op de Europese passagiersrechten. Annuleert je luchtvaartmaatschappij een vlucht, dan heb je als reiziger drie keuzes.
Annulering los ticket
Je accepteert een alternatieve vlucht, zoekt er zelf een van dezelfde soort - of je weigert. Bijvoorbeeld omdat je vindt dat je nu te weinig dagen op vakantie kan. Als je kiest voor terugbetaling, hoor je binnen zeven dagen de ticketprijs terug te krijgen.
Voor alle opties geldt dat je ook nog eens een paar honderd euro vergoeding kan krijgen, oplopend tot 600 euro. Óf je iets krijgt en de hoogte van de compensatie hangen af van de vertraging, vluchtduur en reden van annulering.
'Geen overmacht'
Die compensatie krijg je niet als er bij annulering sprake is van overmacht voor de vliegmaatschappij. Denk aan onaangekondigde stakingen van verkeersleiders, of een sneeuwstorm.
Bij een wilde staking zoals vorig weekend was er geen sprake van overmacht: het was een staking van eigen personeel, zegt de Consumentenbond. "Personeelstekort op een luchthaven is overmacht, maar KLM annuleerde vluchten - niet de luchthaven."
Ook vanochtend was het druk op Schiphol, maar de wachttijd viel mee, vertelden passagiers:
Of passagiers extra compensatie krijgen als hun vlucht rond dit weekend is geannuleerd moet nog blijken, zegt de Consumentenbond. "Het is aan de rechter om die toetsing te doen. Een claimorganisatie kan dat namens reizigers voorleggen."
EUclaim is zo'n organisatie. Volgens hen is het duidelijk dat KLM zich beroept op overmacht en dat passagiers dus geen extra compensatie hoeven te verwachten. "Reizigers worden omgeboekt maar krijgen geen compensatie", aldus directeur Hendrik Noorderhaven.
Volgens Noorderhaven is dat omdat KLM zich beroept op de veiligheid. "Zij zeggen opdracht te krijgen van Schiphol omdat de luchthaven zegt dat de veiligheid in het geding is. Als KLM dat aandraagt als argument bij de rechter, dan zal die daarin meegaan."
KLM zegt dat die aanname niet klopt en roept mensen op contact met hen op te nemen. Ook vraagt de luchtvaartmaatschappij een claim voor compensatie direct bij de KLM in te dienen.
Zorgplicht
Volgens de Consumentenbond neemt dit allemaal niet weg dat luchtvaartmaatschappijen een zorgplicht hebben. Denk aan het aanbieden van eten en drinken en het alsnog vervoeren van reizigers naar hun plek van bestemming.
Ook de Autoriteit Consument en Markt zegt dat je voor schadevergoedingen bij je luchtvaartmaatschappij moet zijn. De toezicht op de uitbetaling en naleving daarvan ligt bij de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).
Dit zijn tips van de branchevereniging voor de reissector (ANVR) voor mensen die via Schiphol reizen:
Als je te maken krijgen met het annuleren van een vlucht die onderdeel is van een pakketreis, dan moet de pakketreisaanbieder ook zorgen voor vervangend vervoer, zegt de Consumentenbond. "Klop daar aan voor hulp."
Daarbij heb je met een pakketreis recht op een aanvullende compensatie. Je kan dan ook nog financieel worden gecompenseerd als er sprake is van vakantiederving: als je dus korter op je plek van bestemming bent door vertraging of annulering.
"Zowel die dagen als de eventuele compensatie voor de geannuleerde vlucht kun je dan claimen bij je reisorganisatie. Je hebt immers korter kunnen genieten van je vakantie. Ook als je een los ticket hebt is er een alternatief: je annulerings- of reisverzekering."
Vertraging
Is je vlucht alleen vertraagd, dan wordt gekeken naar de duur van de vertraging: die moet minstens drie uur zijn voor een compensatie. Tenzij er ook hier sprake is van overmacht, zegt de Consumentenbond. Na vijf uur vertraging mag je ook je vlucht weigeren.
Volgens Noorderhaven van EUclaim is er een andere reden dan veiligheid dat KLM gehoor geeft aan de oproep van Schiphol om vluchten te annuleren. Er zit volgens hem "meer achter dan hij kan bewijzen".
Noorderhaven: "Uit analyse van de geannuleerde vluchten blijkt dat dit - op een enkele vlucht na - geen toeristenvluchten zijn, maar vooral voor overstappers. Die passagiers komen niet eens door de douane of de drukke vertrekhal. Deze vluchten annuleren verlicht dus niet de drukte."
Waarom KLM dan toch tegemoet komt aan de oproep van Schiphol, is volgens Noorderhaven omdat het in hun eigen belang is. Ze kiezen er daarbij voor - gezien het tekort aan beladers - om de vluchten met kleinere vliegtuigen te schrappen omdat die lastiger te bevoorraden zijn: "In die kleine vliegtuigen moeten beladers kruipen. Bij die grote vliegtuigen kunnen ze de vliegtuigen makkelijker vullen met containers."