CIDI constateert meer antisemitische incidenten in 2021
In 2021 zijn er meer antisemitische incidenten geregistreerd dan een jaar eerder, stelt het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI) vast in zijn jaarlijkse monitor (.pdf). Het CIDI constateerde in totaal 183 incidenten, variërend van online scheldpartijen tot bekladding van Joodse objecten en geweld. Een jaar eerder ging het om 135 incidenten.
De toename heeft volgens het CIDI mogelijk te maken met de minder strenge coronaregels, waardoor er in het algemeen meer interactie was op straat en daar dus meer kans op antisemitisme ontstond. Zo nam het aantal antisemitische scheldpartijen op straat in de monitor toe van 16 naar 32.
Een andere verklaring is het gewapende conflict tussen Israël en Hamas in de Gazastrook in mei vorig jaar. In die maand registreerde het CIDI 49 incidenten, terwijl het aantal in overige maanden varieerde van 6 tot 17.
Opvallend is volgens het CIDI het aantal incidenten op scholen. Dat steeg over het hele jaar gemeten van 3 naar 13, waarvan de meeste in mei en juni. Een Joodse leerling van groep 8 van een basisschool in Amstelveen werd bijvoorbeeld uitgescholden voor "kankerjood" en er werd "Free Palestina" naar hem geroepen.
Topje van de ijsberg
Ook in andere jaren waarin sprake was van flinke spanningen en conflicten tussen Israëliërs en Palestijnen, zoals in 2014 en 2019, was er een piek in het aantal antisemitische incidenten. Volgens het CIDI ontstaat er door dergelijke conflicten niet meer antisemitisme, maar komen antisemitische denkbeelden wel makkelijker tot uiting. "De toename van antisemitische incidenten in zulke periodes moet dan ook gezien worden als ontmaskering van antisemitische attitudes die reeds in de samenleving sluimeren."
Het aantal gerapporteerde incidenten betreft waarschijnlijk het topje van de ijsberg, zegt het CIDI. Joden die bijvoorbeeld op straat vanwege hun afkomst worden uitgescholden, melden dat lang niet altijd.
Ook worden openbare online berichten met een antisemitisch karakter, zoals tweets, in deze monitor niet meegeteld. In opdracht van het CIDI heeft de Universiteit Utrecht een apart onderzoek gedaan naar online antisemitisme in 2020. Dat wordt dit jaar gepubliceerd.
Vooruitlopend op de publicatie daarvan zegt het CIDI dat de onderzoekers ruim 200.000 anti-Joodse berichten in het Nederlands hebben gevonden. Een herhaling van dat onderzoek de komende jaren moet aantonen of daar een ontwikkeling in zit.
Antisemitisme in de politiek
Bagatellisering van de Holocaust, zoals door het coronabeleid daarmee te vergelijken, maakt ook geen onderdeel uit van het rapport. In de politiek is dat veelal door politici van Forum voor Democratie gebeurd.
Toch registreerde het CIDI een aantal antisemitische incidenten waarbij politici betrokken waren, ook weer voornamelijk van FVD. Zo deelde kandidaat-Kamerlid Ab Kuijer een video waarin corona een Joods-communistisch complot genoemd wordt en artikelen van een website die vol antisemitische afbeeldingen staat.
Ook Kamervragen van FVD-Kamerleden Thierry Baudet en Simone Kersenboom over de aankoop van het Rembrandt-schilderij De Vaandeldrager registreert het CIDI als antisemitisch incident. De Nederlandse staat kocht het schilderij van de Franse bankiersfamilie Rotschild. "De vragen bevatten een reeks insinuaties over de Rothschild-familie, die een "internationale economische machtsfactor" zou zijn en die met de aankoop "toegang tot topambtenaren" zou kunnen krijgen. [...] Hiermee suggereren de vragenstellers dat de familie Rothschild een complot zou uitvoeren en wordt ingespeeld op eeuwenoude antisemitische stereotypes over de van oorsprong Joodse bankiersfamilie."
Het CIDI is niet de enige instantie die cijfers over antisemitisme bijhoudt. Ook de politie en het OM nemen antisemitisme mee in hun rapporten over discriminatie. De cijfers over 2021 van politie en OM worden naar verwachting ergens in de komende maanden gepubliceerd.
