'Schorsing van Wilders op Twitter zorgt voor vraagtekens'
PVV-leider Geert Wilders is door Twitter geschorst vanwege het overtreden van de regels rond "haatdragend gedrag" en kan al een aantal dagen niet twitteren. Zijn laatste activiteit is van vijf dagen geleden.
Experts zijn kritisch op het besluit van Twitter, dat volgens hen de vraag opwerpt of de regels wel zijn overtreden en of de grenzen van de vrijheid van meningsuiting zijn overschreden.
Volgens de PVV-leider is de aanleiding voor het ingrijpen een bericht waarin hij schrijft over "het geweld van de intolerante ideologie islam" en doodsbedreigingen afkomstig van inwoners van Pakistan. Ook noemt hij de profeet Mohammed een "valse profeet".
Onduidelijkheid over besluit
Wat vooral lijkt te wringen, is dat het niet duidelijk is waarom Twitter juist bij dit bericht ingrijpt. Zo wijst Wilders erop dat zijn bericht aan de Pakistaanse premier blijkbaar niet door de beugel kan, terwijl bedreigingen aan zijn adres wel zijn toegestaan. De NOS heeft hierover gisteren en vandaag vragen gesteld aan Twitter. Het bedrijf heeft daar tot nu toe niet op gereageerd.
Volgens Michael Klos, die aan de Universiteit Leiden onderzoek doet naar de vrijheid van meningsuiting op internet, spelen hier twee vragen. "Allereerst of dit bericht inderdaad de regels van Twitter overtreedt. Daar heb ik wel vragen over. De regels zijn behoorlijk breed opgezet, daar kan flink wat onder vallen. Daar zou het platform duidelijker over moeten zijn."
Dan komt de tweede vraag, zegt Klos. "Is een schorsing dan proportioneel? En moet het dan zolang duren voordat er duidelijkheid is over een beroep?"
Daarnaast zegt Wilders dat Twitter hem in eerste instantie meldde dat zijn bericht niet verwijderd hoefde te worden. Een paar uur later kwam het bedrijf daarvan terug. Waarom, is onduidelijk.
Besluiten onder hoge druk
Dat maakt een probleem zichtbaar waar Twitter, maar ook andere sociale media, last van hebben. Moderatoren nemen besluiten, vaak onder hoge druk. Dan kan het gebeuren dat bij een tweede toetsing een ander besluit volgt.
"Het is de eeuwige discussie bij het moderatiebeleid", zegt Klos hierover. "Twitter kan nou eenmaal niet alles monitoren en direct weghalen. Dus dat levert vragen op: waarom die tweet wel en die andere niet?"
Een makkelijke oplossing voor dat probleem is er niet. Sociale media zijn te groot geworden om alles te kunnen overzien. Meta, het moederbedrijf van Facebook, heeft dat enigszins proberen op te lossen met de vorming van de Oversight Board. Dit is een raad, bestaande uit mensen van buiten het bedrijf, die oordelen over moeilijke kwesties. Na het eerste jaar bleek dat in een meerderheid van de gevallen de raad de besluiten van Facebook en Instagram terugfloot.
Meer transparantie nodig
De kans bestaat dat doordat Wilders het bericht in het Engels deelde en hij een groot account heeft, zijn tweet veel werd gerapporteerd en dat als 'signaal' bij Twitter binnenkwam en daarop deze actie volgde.
"Twitter zou transparanter moeten zijn", vindt Pietro Ortolani, hoogleraar digitale conflictoplossing aan de Radboud Universiteit. "De vraag is of publieke figuren met een grote aanhang net zo worden behandeld als ieder ander, en zo niet: wat zijn de verschillen en de rechtvaardiging daarvoor? Maar daar kunnen we nu niet over oordelen, omdat we dat niet weten." In zijn ogen is de manier waarop Twitter dit nu aanpakt, op lange termijn niet houdbaar.