Run op leningen voor verduurzamen, voor lagere inkomens vaak onbereikbaar
Door de hoge energieprijzen is er een run ontstaan op leningen en subsidies om huizen te verduurzamen. Het gaat dan om geld waarmee bijvoorbeeld zonnepanelen, dubbelglas of een warmtepomp geïnstalleerd kan worden.
Het aantal aanvragen voor een zogenoemde energiebespaarlening is in het eerste kwartaal van dit jaar verdubbeld, blijkt uit cijfers van het Nationaal Warmtefonds. Eerder bleek al dat de overheidssubsidies voor dit soort ingrepen enorm zijn toegenomen.
Het aantal aanvragen bij het Nationaal Warmtefonds begon eind vorig jaar al flink te stijgen. In de eerste drie maanden van dit jaar explodeerde het. Ruim 6500 mensen dienden een aanvraag voor een energiebespaarlening in, dubbel zoveel als in dezelfde periode vorig jaar.
In de meeste gemeenten verloopt een aanvraag voor een lening via het Nationaal Warmtefonds, in ruim honderd andere gemeenten kun je via het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting gunstige leningen aanvragen voor bijvoorbeeld het leggen van zonnepanelen. Ook daar zien ze sinds begin dit jaar een toename van het aantal aanvragen. Deze duurzaamheidsleningen kun je aanvragen als je voldoet aan de inkomenstoets van de AFM (Autoriteit Financiële Markten). Die regels zijn vorig jaar aangescherpt.
Strenge leenregels zijn een van de oorzaken waarom sommige huiseigenaren niet kunnen verduurzamen. Die groep is aanzienlijk. Uit onderzoek van De Nederlandsche Bank blijkt dat één op de vijf huisbezitters de kosten van duurzame investeringen niet kan betalen. Ze hebben niet genoeg spaargeld en ook niet genoeg ruimte om te lenen. De bank rekende uit dat het gemiddeld 24.000 euro kost om een huis zo te verduurzamen dat het ten minste energielabel B krijgt.
Bestaande leningen en subsidies zijn maar voor een klein deel van de huisbezitters met een laag inkomen een oplossing. "De drempel is af en toe echt te hoog", zegt Hans André de la Porte van Vereniging Eigen Huis (VEH). Bij de ISDE-subsidie, de subsidie voor duurzame energie en energiebesparing, krijg je 30 procent van je investeringen vergoed door het rijk, maar er zitten wel voorwaarden aan. "Je mag tot nu toe alleen subsidie aanvragen als je op z'n minst twee isolerende maatregelen doorvoert en je moet het hele bedrag voorschieten. Daar haken veel huiseigenaren af", zegt André de la Porte. Vanaf volgend jaar mag je ook subsidie aanvragen als je maar één renovatie wil doorvoeren.
Volgens VEH wordt de groep die het door de hoge energieprijzen het zwaarst heeft, het hardst getroffen. "Deze mensen zitten klem. Ze willen heel graag verduurzamen, maar zijn al hun geld kwijt aan hoge energierekening. Ze kunnen geen geld voorschieten en geen lening krijgen, want sommigen halen de inkomenstoets niet. Of mensen hebben ervaring met schulden, en hebben leenangst ontwikkeld".
Deze leenangst is volgens Maartje Brans, bestuurslid van het Nationaal Warmtefonds, niet altijd nodig. "Ons doel is dat iedere huiseigenaar kan meedoen aan verduurzaming", zegt bestuurslid Brans. Ze wijst erop dat het Warmtefonds geen commerciële partij is en een hele lage rente kan vragen. Ook is er geen leeftijdsgrens: ook 75-plussers kunnen bij het Warmtefonds terecht.
"In Den Haag kun je nu zelfs een lening krijgen met 0 procent rente. De rente wordt door de gemeente betaald. Maar dat is niet landelijk." Aan die onduidelijkheid moet volgens Brans een eind aan komen. "De consument ziet door de bomen het bos niet meer", aldus Brans.
