Verkiezingscampagne Frankrijk start met geweld en ophef
In Frankrijk begint vandaag officieel de verkiezingscampagne. Over twee weken kiezen de Fransen een nieuwe president. Vanaf nu mogen er verkiezingsaffiches worden geplakt, verkiezingsfolders worden verspreid en moeten alle twaalf kandidaten evenveel zendtijd krijgen.
Afgelopen weekend kreeg de campagne alvast een rumoerige officieuze 'aftrap'. Er was geweld en ophef, en de ene presidentskandidaat sprong de ander te hulp.
De aanhang van de rechts-radicale Éric Zemmour was gisteren bijeen in Parijs. Daar werd door het publiek "Macron moordenaar" gescandeerd, toen Zemmour het over slachtoffers van criminaliteit had.
Dat leidde tot felle en brede kritiek, onder meer van de rechtse presidentskandidaat Valérie Pécresse. Ze nam het op voor Macron, die ook haar tegenstander is bij de verkiezingen. "Zemmour liet dit toe: dat is een gevaar voor de democratie", tweette ze.
Emmanuel Macron liet zich er zelf niet over uit. Maar Macron, president én presidentskandidaat, nam het dit weekend weer op voor wéér een andere tegenstander bij de verkiezingen: de rechts-radicale Marine Le Pen. Zij werd zaterdagavond tijdens een werkbezoek aan Guadeloupe fysiek bedreigd en moest door haar bodyguard in veiligheid worden gebracht.
"Dit is onaanvaardbaar. Ik ben geshockeerd", reageerde Macron op de Franse televisie over de bedreigingen. "Ik bestrijd de ideeën van Le Pen. Maar met respect."
Vandaag begint dus de officiële verkiezingscampagne, die twee weken duurt. Op 10 april is de eerste stemronde. Twee weken later valt de beslissing in de tweede ronde, tussen de twee kandidaten die in de eerste ronde de meeste stemmen haalden.
In de peilingen gaat president Macron al maanden aan kop. Hij zou nu zo'n 28 procent van de stemmen krijgen. Le Pen lijkt op een veilige tweede plaats te staan, met 19 procent van de stemmen. De andere kandidaten volgen op relatief grote afstand. Zemmour, die afgelopen najaar een vliegende start maakte, staat nu vierde met 10 procent.
Nauwelijks campagne
Dat Macron met voorsprong alle peilingen leidt, is opmerkelijk. Hij voert namelijk nauwelijks campagne. Hij houdt zich stil, verlaat zijn paleis bijna niet, reageert niet op kritiek van tegenstanders, en doet vooral wat de Fransen sinds enkele weken van hem waarderen: diplomatie bedrijven rond de crisis in Oekraïne.
De president organiseert, in tegenstelling tot zijn tegenstanders, ook bijna geen grote publieksbijeenkomsten. Er staat er maar één op de agenda: aanstaande zaterdag in Parijs. Contact met de kiezers is er verder nauwelijks. Bij tv-debatten laat Macron ook verstek gaan: hij wil daar de komende twee weken niet aan meedoen.
Het wordt schertsend al "de meest minimalistische campagne uit onze geschiedenis" genoemd:
Maar er zijn ook critici die zich afvragen of Macron zich met die non-campagne niet verwijdert van zijn achterban. De kiezers zien hem niet door het land reizen terwijl zijn tegenstanders dat wel doen. En zijn ministers en parlementariërs hebben soms het gevoel er alleen voor te staan: zíj delen nu folders van Macron uit op markten en pleinen.
Feit is dat Macron de laatste week in de peilingen een paar procentpunt is gedaald. En zijn grote rivaal Le Pen stijgt sinds vorige maand juist in de peilingen. Specialisten wijzen er ook op dat veel Fransen mogelijk níet gaan stemmen: uit ontevredenheid en desinteresse. Bij de vorige verkiezingen, vijf jaar geleden, waren het ook Macron en Le Pen die het tot de tweede ronde schopten.
De president lijkt zich bewust te zijn van de risico's. "De wedstrijd is nog niet gewonnen, we moeten de mouwen opstropen", zou hij afgelopen week tegen zijn ministers hebben gezegd.
Mede daarom staat er vandaag bij wijze van uitzondering wél een werkbezoek op de agenda van Macron. Hij gaat naar de Bourgogne. Macron praat er onder meer met jongeren over zijn jeugd- en onderwijsbeleid. En zijn medewerkers benadrukken: hij zal er ook de straat op gaan om met gewone Fransen te praten.