Trustkantoren zagen aantal Russische klanten afgelopen jaren flink afnemen

• Gidi Pols

  redacteur Economie

Nederlandse trustkantoren hebben het aantal Russische klanten de afgelopen zeven jaar flink zien afnemen, blijkt uit gegevens van De Nederlandsche Bank (DNB) die de NOS heeft opgevraagd.

In 2021 maakten in totaal 173 Russen gebruik van Nederlandse trustkantoren, veelal voor het opzetten en besturen van brievenbusfirma's. Daarmee was ruim 2 procent van alle klanten Russisch.

Ruim dertig van de Russische klanten zijn aangemerkt als zogeheten Politically Exposed Persons (PEP's), mensen die een prominente politieke functie bekleden of een direct familielid van een politicus zijn. Bij dit soort klanten zijn extra controles nodig vanwege grotere risico's op corruptie en witwassen.

Zeven jaar geleden deelde DNB ook cijfers over het aantal PEP's bij trustkantoren. Toen hadden de kantoren nog 305 prominente Russen in hun klantenbestanden. In de afgelopen jaren is het aantal van dit soort risicoklanten dus tienmaal zo klein geworden.

De Krim

"Na de inval van de Russen op de Krim begonnen een paar kantoren hun relatie met Russen af te bouwen", zegt een woordvoerder van branchevereniging Holland Quaestor. Trustkantoren moeten onder meer toetsen op sancties. "Onze leden moeten ook weten waar het geld van klanten vandaan komt. Dat is bij Russen vaak lastig te zien. Dus een deel van de leden durfde het niet meer aan."

Eind 2020 hadden de grote kantoren die lid zijn van Holland Quaestor - samen goed voor marktaandeel van bijna 80 procent - nog bijna zestig Russen als klant. Het grootste deel van de Russen dat nog in Nederland actief was sindsdien nam dus diensten af bij kleinere trustkantoren.

Dat niet alle trustkantoren afscheid namen van hun Russische klanten bleek gisteren al uit een Kamerbrief. Daarin werd duidelijk dat er voor ruim 240 miljoen euro aan tegoeden van Russen bevroren is door meldingen van trustkantoren over hun Russische klanten.

Het kabinet kondigde onlangs aan dat het aan een spoedwet werkt om trustkantoren te verbieden Russische klanten te helpen. Brancheclub Holland Quaestor riep haar leden op om alle banden met Russen te verbreken.

De topman van TMF, een van de grootste trustkantoren, zei vorig week in een interview met het FD dat te doen. "Ook andere leden maken die stap nu", zegt de Holland Quaestor-woordvoerder.

Een andere groot kantoor, Intertrust, zegt geen nieuwe Russische klanten meer aan te nemen. Bovendien zijn de huidige relaties van het bedrijf met Rusland naar eigen zeggen beperkt. "De materiële impact van de sancties is zo laag dat we er geen communicatie over hebben gehad met de aandeelhouders", zei een woordvoerder. "Onze totale exposure is zeer gering."