Intel wil 80 miljard euro investeren in de Europese chipsector
De Amerikaanse chipfabrikant Intel gaat de komende jaren tientallen miljarden euro's investeren in zijn Europese chipproductie. Zo komt er onder meer een nieuwe productielocatie in Duitsland.
De aankondiging komt ruim een maand nadat de Europese Commissie een nieuw wetsvoorstel had aangekondigd waarmee de commissie de chipsector in de EU wil stimuleren. Door de aanhoudende chiptekorten wil de EU meer op eigen benen staan. Europa is nu goed voor 8 procent van de wereldwijde chipomzet, dat moet in 2030 20 procent zijn.
De plannen van Intel zijn de eerste concrete uitwerking van de plannen. De eerste investeringsronde is goed voor meer dan 30 miljard euro, verdeeld over in totaal zes Europese landen. Nederland zit hier niet bij. Uiteindelijk wil het bedrijf dit decennium in Europa zo'n 80 miljard euro investeren. De EU wil dit decennium zelf zo'n 43 miljard euro steken in de sector.
Tot 50 procent subsidie
Intel 'flirt' al maanden met Europa, dus dat deze stap wordt gezet komt niet als een verrassing. Wat vooralsnog onduidelijk is, is hoeveel geld Intel verwacht te krijgen van nationale overheden en de EU. In een persgesprek zegt Maurits Tichelman, algemeen manager voor onder meer Europa, dat de "concurrentie dusdanig is dat we subsidies nodig hebben van 33 tot 50 procent om het gat te kunnen dichten".
Het Amerikaanse concern zegt met een investering van 17 miljard euro de fabrieken in Duitsland te kunnen bouwen, maar Tichelman suggereert dat het mogelijk tot de helft van dat geld in subsidies wil terugzien. Dat gaat dus om miljarden euro's. De gesprekken hierover zijn nog gaande zegt hij, maar die bevinden zich wel "in een vergevorderd stadium". Intel wil ook onder meer zijn fabriek in Ierland uitbreiden voor 12 miljard euro.
Hoe dan ook is het al wel klip en klaar dat Brussel Intel met open armen ontvangt: commissievoorzitter Von der Leyen zat zelfs in de online video van Intel om te benadrukken hoe belangrijk de stap is van de Amerikaanse fabrikant. Ook de Duitse bondskanselier Scholz verwelkomt de investering van Intel.
Opvallend genoeg wordt Nederland niet genoemd in het overzicht, terwijl hier 's werelds belangrijkste chipmachinemaker zit, ASML. Tichelman zegt hierover dat het bedrijf een jaar bezig is geweest met de gesprekken, er is ook met Nederland gesproken. Maar dat liep dus op niks uit. Het is onduidelijk of dat dat te maken had met de subsidies die de overheid bereid was te betalen. Wel benadrukt hij het belang van ASML voor de sector.
Intel wil met de nieuwe fabrieken in Duitsland inzetten op de meest geavanceerde technologie die op dat moment - in 2027 - beschikbaar is. Die zal bijvoorbeeld nodig zijn voor de productie van elektrische auto's. Intel kijkt naar chips van 2 nanometer of minder.
De Financial Times wijst erop dat er in de sector vragen leven of je daarmee écht tegemoetkomt aan de wensen die er leven. "Als je de Europese industrie onafhankelijk wil maken kun je beter investeren in 28 tot 16 nanometer", zegt een hooggeplaatste bron in de Europese chipsector daarover tegen de NOS.
Tichelman van Intel wijst er desgevraagd op dat bijvoorbeeld de uitbreiding van de fabriek in Ierland daarop gericht is. Hij is ervan overtuigd dat Europa juist ook die meest geavanceerde technologie nodig heeft. Al zullen de fabrieken niet exclusief voor Europa gaan produceren, maar gaan meedraaien in de wereldwijde vraag.
Ruimte nodig voor 'klein dorp'
"Intel heeft ten opzichte van zijn belangrijkste concurrenten wel wat in te halen en met deze investeringen maakt het bedrijf die inhaalslag", zegt Daniel Citroen. Hij volgt voor ING de chipsector. "De grootste uitdaging voor Intel is om ervoor te zorgen dat de productie niet te duur wordt; dat is iets waar Samsung en TSMC heel goed in zijn geworden."
"Dat ze voor Duitsland kiezen, is niet zo vreemd", zegt Citroen. "Daar zit al heel veel productie. Daarnaast moet je om zo'n fabriek heen een klein dorp bouwen. Je moet daar dus wel de ruimte voor hebben en dat is in Nederland lastig."
Maar, zegt hij tegelijkertijd, Intel had er ook voor kunnen kiezen om het onderzoekscentrum dat nu in Frankrijk komt, naar Nederland te halen. Het ligt voor de hand dat ASML de komende jaren waarschijnlijk wel flink gaat verdienen aan alle investeringen. Het Nederlandse concern heeft een monopoliepositie op de productie van de meest geavanceerde chipmachines.
