Oekraïne vanavond ook thema bij eerste radiodebat gemeenteraadsverkiezingen
Vanavond om 18.00 uur is het eerste landelijke debat over de gemeenteraadsverkiezingen op 16 maart. Op NPO Radio 1 gaan fractievoorzitters van partijen in de Tweede Kamer en lokale lijsttrekkers met elkaar in debat. De discussies zijn ook te volgen in een livestream op NOS.nl en in de app.
De opzet is op het laatst nog aangepast. Want het is vooral de oorlog in Oekraïne die de kiezers en de campagneteams bezighoudt. "De helft van de gesprekken die wij op straat voeren, gaat over Oekraïne", zegt Sjoerd Sjoerdsma, de landelijke D66-campagneleider.
Op thema's als wonen en klimaat wordt nauwelijks meer gegoogeld, merkt campagneleider Nico Drost van de ChristenUnie (CU). "Het is Oekraïne waar de mensen mee bezig zijn."
Aangepaste campagnes
De maanden geleden bedachte campagnes zijn daarom aangepast. Geen lollige filmpjes meer bij de CU op internet, geen online-campagne bij GroenLinks en SP-leider Marijnissen is bezig met de organisatie van een Oekraïne-demonstratie zaterdag op het Malieveld.
De campagnetaken van alle bij de Oekraïne-oorlog betrokken VVD-ministers zijn geschrapt. Dus ook geen Rutte meer op een plaatselijke markt of in een winkelstraat. "De hele campagne is ingetogener", zegt VVD-voorlichter Noud van Bladel.
Minder aandacht
Het aanpassen van vooral de landelijke verkiezingscampagne is begrijpelijk, maar wordt ook betreurd, blijkt uit de rondgang langs de campagneteams door de NOS.
"Het is heel moeilijk om in de landelijke media issues te agenderen. Juist voor die verdieping is nu heel weinig ruimte", zegt Wijnand Duyvendak van GroenLinks. Er is bij deze partij nog geen enkele concrete aanvraag binnen voor een landelijk tv-optreden over de aanstaande stembusgang. "Deze verkiezingen krijgen minder aandacht."
Ook Sjoerdsma van D66 vindt het jammer, omdat de kiezers moeten weten waar ze voor kiezen. "Het maakt nogal uit of je op 17 maart wakker wordt in een stad waar D66 of de PVV het voor het zeggen heeft."
Partijen zien ook lichtpuntjes. In maart 2018 was de opkomst bijna 55 procent. De CU hoopt dat de oorlog een extra motivatie is om naar de stembus te gaan. "Dat we die dictator Poetin laten zien hoe belangrijk politiek is."
Dat denkt ook het CDA. "De oorlog in Oekraïne laat ook zien hoe belangrijk de vrijheid van democratie is en hoe we dat koesteren. We hopen dat het mensen ook overtuigt om te gaan stemmen", aldus CDA-woordvoerder Thijn van Veghel. Sjoerdsma van D66: "De democratie is de afgelopen tijd alleen maar meer gaan leven."
Dictator
De komende dagen zullen de strategen blijven sleutelen aan hun campagnestrategie. Lokaal voert D66 "volle bak" campagne en bij GroenLinks gaan ze met lokale politici en vrijwilligers folderend van deur tot deur.
De CU heeft nu "verschillende scenario's" klaarliggen. "We bekijken het van dag tot dag en verbinden de campagne vooral aan Oekraïne. We laten ons niet tegenhouden door een dictator."