Energierekening in jaar 86 procent hoger, grote verschillen huishoudens
Met de huidige energieprijzen betaalt een huishouden bij een nieuw contract dit jaar gemiddeld 2800 euro aan energie. Dat is ruim 1300 euro meer dan een jaar geleden, een stijging van 86 procent, verwacht het Centraal Bureau voor de Statistiek op basis van de prijzen in januari 2021 en 2022.
"Dit is een soort voorspellende berekening die ervan uitgaat dat de energieprijzen de rest van het jaar hetzelfde zijn als in januari en het verbruik onveranderd is", zegt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen. "Die prijzen kunnen natuurlijk veranderen, de winter kan zachter uitvallen dan verwacht of mensen kunnen hun huizen beter isoleren. Het kan wat afwijken, maar het laat wel zien dat de prijzen enorm zijn gestegen."
Er zijn dus twee zaken waardoor de energierekening tussen huishouders anders uitvalt. Allereerst heeft dat te maken met het huishouden zelf en de woonvorm. Woningtype, bouwjaar, isolatiegraad, de grootte van het huishouden, leefpatroon, gebruik van apparaten en stookgedrag zijn allemaal van invloed op het energieverbruik.
Het CBS heeft berekend hoe de energieprijsstijging per huishouden kan verschillen:
Ook spelen de verschillende soorten energiecontracten een rol in het onderscheid tussen huishoudens. Bijna de helft van de Nederlanders heeft een variabel contract. Hogere energieprijzen merk je dan direct in je portemonnee. Bij langlopende contracten is dat niet het geval, maar bij het aflopen van een contract is tegenwoordig de maandrekening ineens veel hoger.
Compensatie hetzelfde
De compensatie is voor alle huishoudens ongeveer hetzelfde: gemiddeld krijgt iedereen dit jaar zo'n 400 euro korting op de energiebelasting. Daar kwam vanuit de Tweede Kamer kritiek op: de energierekeningen lopen sterk uiteen, maar de compensatie is voor iedereen gelijk.
Daarom kwam de overheid met een extra regeling voor 800.000 huishoudens met een laag inkomen; zij kunnen zo'n 200 euro compensatie krijgen van hun gemeente. Mensen in de bijstand krijgen het automatisch.
Ook verschillende kerken kwamen eind vorig jaar met een initiatief. Zij riepen mensen die de 400 euro compensatie niet nodig hebben op om het geld te doneren aan mensen die het harder nodig hebben.
Minister Adriaansens van Economische Zaken noemt de stijging gigantisch. "En de grote zorg is dan natuurlijk: kan iedereen dit wel betalen?" Ze zegt dat het kabinet de "koopkrachtplaatjes" de komende maanden goed in de gaten zal houden om te zien of de compensatieregeling voldoende werkt.
