Voorlopige stop op nieuwe megadatacenters, geen gevolgen voor Zeewolde
Er komt een stop van negen maanden op de bouw van nieuwe megadatacenters, ook wel hyperscalers genoemd. Dat heeft minister De Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening besloten, schrijft hij in een brief aan de Tweede Kamer.
Het kabinet werkt op dit moment aan beleid omtrent dit soort datacenters en wil met dit besluit voorkomen dat er nieuwe bouwplannen komen. De veelbesproken 'regie' vanuit het Rijk - die volgens critici de afgelopen jaren heeft ontbroken- komt in de vorm van een algemene maatregel van bestuur waarin de nieuwe regels worden uitgewerkt.
Het geplande datacenter van Facebooks moederbedrijf Meta in Zeewolde valt buiten het besluit. De voorgenomen komst daarvan leidde in december tot een hevige discussie vanwege de enorme omvang en impact op het energienet.
Daarnaast zijn de locaties Eemshaven in Groningen (waar Google zit) en Middenmeer in Noord-Holland (waar Google ook zit en waar Microsoft een tweede datacenter bouwt) uitgezonderd van het besluit. Die twee plekken worden juist wel geschikt geacht.
Als onderdeel van de aanscherping wil De Jonge laten onderzoeken of hyperscalers voortaan alleen nog aan de kust kunnen worden gebouwd, waar ze kunnen worden aangesloten op windenergie "als daar ruimte voor is". Als dat inderdaad kan, is de kans heel groot het datacenter in Zeewolde het laatste hyperscale-datacenter midden in het land is.
Plannen voor datacenters
Alleen bouwaanvragen voor datacenters van 10 hectare of meer en een elektriciteitsaansluiting van 70 megawatt of meer worden voorlopig niet meer in behandeling genomen. Op een aantal plekken in Nederland zijn er plannen voor datacenters van een dergelijke omvang of zelfs nog groter. Het gaat om Appingedam (20 hectare), Groningen (20 hectare), Winschoten (15 hectare) en Lelystad (10 hectare). Die zijn wel stukken kleiner dan het geplande datacenter van Meta, dat 166 hectare beslaat.
De woordvoerders van de verschillende gemeentes kunnen niet direct aangeven wat het besluit van De Jonge betekent voor de plannen die er al liggen. Eerder besloot Almere al wel pas op de plaats te maken.
Geen andere hyperscale-projecten
Volgens branchevereniging Dutch Datacenter Association spelen er op dit moment geen andere hyperscale-projecten in Nederland. Ook een woordvoerder van minister De Jonge kan niet direct zeggen of het besluit initiatieven raakt. Het was al duidelijk geworden dat er nog plannen liggen voor 20 tot 25 uitbreidingen of nieuwe vestigingen van datacenters. Maar hoeveel hyperscalers daartussen zitten is niet bekend.
In de Kamerbrief van 54 pagina's gaat De Jonge ook uitgebreid in op de situatie in Zeewolde. Hij zet het beleid van zijn voorganger voort. Dat betekent dat de bouw van het datacenter afhangt van het Rijksvastgoedbedrijf, dat nu nog ongeveer de helft van de grond in handen heeft en eisen stelt aan de verkoop.
In deze video wordt uitgelegd uit hoeveel energie het geplande datacenter in Zeewolde verbruikt:
De gemeente Zeewolde legt op dit moment de laatste hand aan documentatie die moet aantonen dat verkoop de juiste stap is. Die moet binnen "afzienbare tijd" beschikbaar zijn. Deze verkoopprocedure is ook de reden dat Zeewolde buiten dit besluit valt, zegt een woordvoerder.
Verder legt De Jonge uit dat het binnen het huidige beleid de voorkeur heeft om hyperscale-datacenters aan de randen van het land neer te zetten, maar dat dit juridisch gezien geen bindende afspraken zijn. Ofwel: provincies en gemeenten mogen hun eigen afweging maken, zoals in Zeewolde is gebeurd.
Ook schrijft hij dat er op dit moment geen mogelijkheid is om de bouw van het datacenter te stoppen. Dat kan dus alleen als het Rijksvastgoedbedrijf niet tot verkoop overgaat. Verder benadrukt hij dat het kabinet in algemene zin niet tegen hyperscale-datacenters is en die ook niet zal weren.
