Automatisch buitenspel-systeem bij WK clubteams: 'Scheelt tijd én fouten'
Het was misschien wel een historisch moment in het moderne voetbal, maar toch ging het aan veel voetballiefhebbers voorbij. Op het WK voor clubteams, deze week in de Verenigde Arabische Emiraten, werd een goal afgekeurd voor buitenspel dankzij een nieuw semiautomatisch buitenspel-systeem.
De finale van het WK, vanmiddag om 17:30 uur Nederlandse tijd, gaat tussen Champions League-winnaar Chelsea en het Braziliaanse Palmeiras, de winnaar van de Copa Libertadores. Ook daar zal het systeem aanwezig zijn, na de finale van de FIFA Arab Cup eind vorig jaar de tweede finale waar het systeem getest wordt.
Problemen met de VAR
Met de introductie van de VAR leek een buitenspelgoal verleden tijd, maar toch ging het ook met de VAR soms mis. En, behalve fouten, is er nog een ergerpunt bij publiek en voetballers: de VAR-scheidsrechters doen soms minutenlang over het beoordelen van een situatie.
Dat die fouten gemaakt worden, of dat het minutenlang duurt, heeft met meerdere factoren te maken. Zo kan het buitenspelgeval nauwelijks zichtbaar zijn of de camera's waarmee de VAR het moet doen zijn niet goed gepositioneerd. Het semiautomatische buitenspel-systeem moet die problemen verhelpen.
Arsène Wenger, ex-trainer van Arsenal en tegenwoordig hoofd mondiale voetbalontwikkeling bij de FIFA, meldde al dat het systeem op het WK in Qatar eind dit jaar hoogstwaarschijnlijk zijn debuut gaat maken. Volgens hem "scheelt het systeem tijd én fouten".
Kunstmatige intelligentie
Hoe werkt het precies? Het systeem maakt gebruik van kunstmatige intelligentie, dat door middel van tien tot twaalf camera's vanuit alle standpunten direct een buitenspelsituatie constateert. Is het buitenspel, dan wordt er een seintje gegeven aan de betreffende VAR-scheidsrechter.
Die geeft het gelijk door aan de scheidsrechter, waardoor er niet eindeloos gekeken moet worden door de VAR en/of de scheidsrechter zelf. Daardoor kan het spel gelijk stilgelegd worden. Nu is het vaak nog zo dat bij twijfel het spel doorgaat om de situatie daarna te beoordelen.
Nadeel daarvan is dat het spel onnodig lang doorgaat, dat spelers energie verspillen, blessures riskeren op een moment dat nergens om gaat. En dat er soms zelfs overtredingen worden gemaakt die een kaart opleveren terwijl het spel al stilgelegd had kunnen worden.
Weer een nieuw technologisch hulpmiddel voor de scheidsrechter dus. Er is nog geen officieel groen licht van de FIFA voor het WK in Qatar. De wereldvoetbalbond wacht eerst de pilot op het WK voor clubteams af.