Congo: vijftig keer levenslang voor moord op VN-experts

Vijftig personen zijn vandaag in de Democratische Republiek Congo ter dood veroordeeld in verband met de moord op twee VN-experts in 2017. In feite krijgen de veroordeelden levenslang; het land voert sinds 2003 geen doodstraffen meer uit.

Nabestaanden van de gedode Zaida Catalán uit Zweden en Michael Sharp uit de VS trekken de betrouwbaarheid van het vonnis sterk in twijfel. Ook volgens Human Rights Watch is niet de volledige waarheid boven water gekomen. Hooggeplaatste ambtenaren zouden uit de wind zijn gehouden bij het onderzoek.

Kolonel krijgt tien jaar cel

Een immigratieambtenaar kreeg bijvoorbeeld de doodstraf, terwijl een kolonel tien jaar cel kreeg. De rechtbank weerspreekt de kritiek en zegt al het beschikbare bewijs te hebben gebruikt. Veruit de meeste veroordeelden waren leden van een gewapende militie, meldt de BBC. Een onbekend aantal personen werd vrijgesproken.

De 36-jarige Catalán en 34-jarige Sharp werden in maart 2017 ontvoerd en geëxecuteerd door gewapende mannen. Ze waren in de regio Kasai om onderzoek te doen naar mensenrechtenschendingen in de strijd tussen milities en het regeringsleger. Vele honderden mensen zijn gedood bij het toenmalige conflict in de regio. Miljoenen mensen sloegen op de vlucht.

Samenwerken met rebellen

De Congolese regering heeft de schuld van de moord op de twee VN-experts altijd bij de militie Kamuina Nsapu gelegd. Uiteindelijk bleek dat ook overheidsfunctionarissen erbij betrokken waren. Zij hadden samenwerkt met de rebellen. Het motief voor de moord is onopgehelderd gebleven.

Het voortslepende proces duurde bijna vijf jaar. In die tijd zijn verschillende verdachten overleden in hun cel. Het eindvonnis werd vandaag voorgelezen in de militaire rechtbank van Kananga.

'Niet iedereen ondervraagd'

"Om tot de waarheid te komen moeten alle verdachten, inclusief de hooggeplaatsten, ondervraagd worden", zegt de zus van Catalán tegen persbureau Reuters. "Dat is hier niet gebeurd."

De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken Ann Linde zegt het vonnis te gaan bestuderen. Ze wijst erop dat hoger beroep mogelijk is en roept de Congolese overheid op mee te werken aan vervolgonderzoek door de VN.