Onderzoek: 15 procent meer suïcides onder jongvolwassenen tot 30 jaar

Het aantal jongeren tot 30 jaar dat door zelfdoding om het leven is gekomen, lag het afgelopen jaar 15 procent hoger dan in voorgaande jaren. Vooral onder jongeren tussen de 20 en 30 jaar is het aantal suïcides toegenomen, blijkt uit cijfers van de Commissie Actuele Nederlandse Suïcide Registratie (CANS).

Het totale aantal zelfdodingen was de afgelopen jaren stabiel met ongeveer 1800 per jaar, zegt Renske Gilissen, hoofdonderzoeker bij 113 zelfmoordpreventie en voorzitter van CANS in het NOS Radio 1 Journaal. "Maar onder jongeren is het vorig jaar toegenomen. In 2021 waren dat ruim 300 zelfmoorden, een toename van 15 procent. Vooral in de leeftijd tussen de 20 en 30 jaar, en vaak mannen."

In 2020 werd de CANS opgericht omdat er zorgen waren over een mogelijke toename in suïcides tijdens de coronacrisis. De commissie houdt sindsdien de ontwikkelingen nauwgezet in de gaten. Het CBS doet dit ook, maar die cijfers laten langer op zich wachten, zegt Gilissen. "Wij wilden een actueler beeld."

Tanja Traag, hoofdsocioloog bij het CBS, ziet nog geen duidelijk afwijkend patroon in het aantal suïcides, maar de cijfers van het statistiekbureau zijn nog niet compleet. "Ik ben er iets voorzichtiger mee, want die aantallen fluctueren sowieso elk jaar." Ze vind het wel een signaal: "We weten dat met name jongvolwassenen geraakt worden door de coronamaatregelen, daarom monitoren wij het ook nauwgezet."

Of de coronamaatregelen hebben bijgedragen aan de toename, kan ook Gilissen niet met zekerheid zeggen. "De precieze oorzaak weten we niet. We weten wel dat het zelden gaat om één oorzaak, maar dat het een opeenstapeling is van factoren. De maatregelen kunnen wel de druppel zijn geweest. In die leeftijdscategorie is een toekomstperspectief en de wereld ontdekken heel belangrijk. Dat zijn zaken die door de maatregelen in het geding komen."

Nog veel schaamte

Onlangs sprak en zong de Belgische zanger Stromae over zijn burn-out, depressie en zelfmoordgedachten. Volgens Gilissen kan het helpen als bekende mensen het onderwerp bespreken. "Het draagt bij aan het wegnemen van het taboe. Mensen durven er eerder over te praten of ernaar te vragen. Er is nog veel schaamte over dit onderwerp."

Praten is dan ook een belangrijke manier om het aantal zelfdodingen omlaag te brengen, zegt Gilissen. "Op elkaar letten, en vragen of iemand aan de dood denkt. Zeker in deze tijd is het belangrijk dat we naar elkaar omkijken."

Kuipers: coronacrisis speelde rol

Minister Kuipers van Volksgezondheid denkt dat de coronacrisis een rol heeft gespeeld. "Het heeft natuurlijk ook te maken met de herhaalde sluiting van het onderwijs en met het limiteren van de contactmogelijkheden in een fase van je leven dat contacten bij uitstek belangrijk zijn", zei hij vanochtend voor de ministerraad.

Hij constateert dat er grote kunnen verschillen zijn in hoe de maatregelen worden beleefd. "Als je 62 bent zoals ik en je mag twee mensen thuis ontvangen, mijn vrouw en ik komen dan prima het weekend door. Maar ik merk aan mijn jongens dat het voor hen echt anders is." Kuipers zei dat het kabinet de kwestie vandaag bespreekt, maar kon er nog niet op vooruitlopen.