Politie gaat lastig jaar met personeelskrapte tegemoet

• Hugo van der Parre

  Research-redacteur

• Remco Andringa

  redacteur Politie en Justitie

De politie komt dit jaar bijna 1400 mensen tekort en gaat daarmee een moeilijk jaar tegemoet. Op een totaal van ruim 47.000 banen is dat 3 procent. Het dieptepunt is tijdelijk, want naar verwachting is de bezetting in 2025 weer op sterkte, als duizenden aspiranten zijn opgeleid.

Dat blijkt uit cijfers die de Nationale Politie op verzoek van de NOS en de regionale omroepen heeft vrijgegeven. De onderbezetting is extra problematisch omdat de politie al heel veel op het bordje heeft en door de coronaprotesten nog meer capaciteit kwijt is aan ordehandhaving.

Regionale verschillen

Er zijn wel forse verschillen in bezetting tussen de verschillende regionale eenheden. De grote steden kampen met de grootste tekorten. De eenheid Den Haag mist dit jaar 383 fte's op een formatie van 5672 (6,7 procent). Ook Amsterdam en Rotterdam komen in 2022 ruim 275 politiemensen tekort, dik 5 procent van de formatie. Bij de eenheden Noord-Nederland en Oost-Brabant gaat het daarentegen - op papier althans - slechts om een tekort van respectievelijk vier en dertien fte's.

Het gaat om de zogeheten operationele sterkte, de mensen die het eigenlijke politiewerk uitvoeren. Daarnaast is er ook een niet-operationele sterkte. Daaronder worden ondersteunende functies verstaan. De cijfers staan voor voltijdbanen, oftewel fte's. In de praktijk zal het om meer personen gaan, omdat er ook deeltijders bij zijn die fte's delen.

De Nationale Politie werd in 2013 opgezet en bestaat uit één landelijke en tien regionale eenheden. De regionale eenheden zijn weer opgedeeld in 44 districten met in totaal 167 teams.

In een toelichting op de tekorten benadrukt de Nationale Politie dat de politiek en de samenleving niet alleen verwachten dat er meer politieagenten op straat komen, maar ook dat een stevige vuist tegen de georganiseerde en ondermijnende criminaliteit wordt gemaakt en dat er meer aandacht komt voor digitale criminaliteit. Er gaat overigens wel fors meer geld naar de politie: de begroting voor dit jaar bedraagt 6,4 miljard euro, ruim een miljard meer dan in 2016.

Aspiranten

De politie bestrijdt de tekorten zoveel mogelijk door maximaal nieuwe agenten op te leiden. Er zijn steeds zo'n 4500 aspiranten in opleiding. Als de operationele sterkte in 2025 weer op orde is, daalt het aantal aspiranten naar circa 4000.

Werving van jonge agenten lukt vooralsnog wel. "De politie is een populaire werkgever. Veel mensen willen werken bij de politie en het vinden van nieuwe collega's is ondanks een krappe arbeidsmarkt nog geen probleem. Maar een strenge selectie en een intensieve, meerjarige politieopleiding vragen tijd. De opleidingscapaciteit wordt de komende jaren maximaal benut."

Recherche

Uit de cijfers blijkt verder dat sommige politiedistricten een fors tekort aan rechercheurs hebben. Het grootste tekort doet zich voor in het district Stad-Utrecht, waar op een formatie van 114 rechercheurs 31 vacatures zijn (27 procent). Ook de districten Den Haag-Centrum en Drenthe hebben dit jaar voor rechercheurs 19 en 17 procent vacatures openstaan. Over het hele land gerekend bedraagt dit tekort ruim 7 procent.

Gemeenten en burgers klagen regelmatig over een tekort aan wijkagenten, maar dat komt niet uit de cijfers naar voren. Landelijk is er op papier met 3565 agenten dit jaar zelfs een overschotje van negen dienders. Daarbij is overigens niet zichtbaar dat wijkagenten vaak als eersten worden ingezet om gaten te vullen die ergens anders in de politieorganisatie vallen. Zo worden wijkagenten ingezet bij de ME, bij incidenten waar de politie met spoed bij moet komen en voor het bewaken en beveiligen van strafprocessen en bedreigde personen. De zo gewenste 'ogen en oren' op straat komen daardoor onder druk te staan, stelt de Nationale Politie.