Rellen in Kazachstan na plotselinge prijsverdubbeling van lpg
In steden in Kazachstan wordt geprotesteerd tegen de hoge gasprijzen en de regering van president Tokajev. In Almaty, de grootste stad van het land, is de oproerpolitie slaags geraakt met demonstranten. Tientallen mensen zijn gearresteerd. In Almaty en de zuidelijke provincie Mañğıstaw is de noodtoestand uitgeroepen en een avondklok ingesteld.
Op 1 januari werd de prijs van lpg plotseling flink verhoogd, van 50 à 60 Kazachse tenge (zo'n 10 à 12 eurocent) tot 120 tenge (24 eurocent) per liter vloeibaar gas. Dat wekte de woede van veel Kazachen, die veelal in auto's met een lpg-tank rijden. Een dag later brak het eerste protest uit in het zuidelijke stadje Zjanaozen.
Na drie dagen zijn de demonstraties uitgebreid naar alle windstreken van het land, met grotere menigtes in Almaty en de hoofdstad Nur-Sultan. In die steden zijn duizenden mensen op de been.
Flitsgranaten
Volgens een journalist ter plaatse van persbureau Reuters heeft de politie in Almaty traangas en flitsgranaten ingezet om de demonstranten uiteen te drijven. Op beelden zijn uitgebrande auto's te zien. Ook is het internet in delen van het land afgesloten, melden Kazachen via sociale media. Een journalist van Radio Free Europe is opgepakt, meldt zijn werkgever.
Demonstranten proberen een kampement op te bouwen in het centrum van Almaty, maar dat wordt verhinderd door de oproerpolitie:
President Tokajev kondigde vanavond aan de prijsverhogingen deels terug te draaien. Ook riep hij de demonstranten op de rust te bewaren en overheidsgebouwen niet te bestormen. Eerder vandaag probeerden betogers het kantoor van de burgemeester van Almaty te bestormen.
Zelden protesten
Protesten komen zelden voor in het autoritair geleide Kazachstan. Voor iedere betoging moet goedkeuring worden gevraagd, maar die wordt vrijwel nooit gegeven. Meerdere mensenrechtenactivisten hebben in de afgelopen jaren jarenlange celstraffen opgelegd gekregen.
De voormalige Sovjetrepubliek werd decennia lang geleid door de inmiddels 81-jarige Noersoeltan Nazarbajev. In 2019 deed hij een stapje terug, maar als voorzitter van de Veiligheidsraad blijft hij op de achtergrond invloed houden op het Kazachse regime.
