Hoge Raad: spaartaks in strijd met de wet

De overheid had geen gebruik mogen maken van een fictief rendement bij de vermogensrendementsheffing, ook wel spaartaks genoemd. De Hoge Raad oordeelt dat die in ieder geval voor de jaren 2017 en 2018 in strijd was met de wet.

Daardoor moet de Belastingdienst de aanslagen van alle belastingbetalers die bezwaar maakten tegen dit fictieve rendement, opnieuw beoordelen op basis van het werkelijke rendement. "Dit is een arrest met grote impact", laat een woordvoerder van het ministerie van Financiën weten. "We gaan kijken hoe we dit arrest gaan uitvoeren."

Het is nog onduidelijk of belastingbetalers die geen bezwaar hebben gemaakt, ook van de uitspraak kunnen profiteren. Wat het betekent voor de jaren na 2018, is ook nog onbekend.

Fictief rendement

De vermogensrendementsheffing gaat uit van een fictief rendement dat spaarders en beleggers op hun vermogen halen. Daarvoor wordt sinds 2017, afhankelijk van de omvang van het vermogen, verondersteld dat een deel daarvan gespaard wordt en een ander deel belegd. Dat heet de vermogensmix.

Maar de daadwerkelijke behaalde rendementen zijn bij mensen die veel geld op hun spaarrekening hebben staan een stuk lager, waardoor de belastingaanslag hoger is dan wat zij aan rendement behalen.

De Hoge Raad oordeelt nu dat dit in strijd is met het eigendomsrecht en het discriminatieverbod, omdat iemand zelf de keuze moet kunnen maken wat hij met zijn vermogen doet.

1 miljoen euro

De zaak werd aangespannen door een man en zijn echtgenote. Zijn vermogen was ongeveer 1 miljoen euro, daarvan bestond 80 procent uit spaartegoeden met een lage rente. Maar de Belastingdienst ging ervan uit dat hij 21 procent van zijn vermogen als spaartegoed aanhield en de rest belegde tegen een hoger rendement.

De Bond voor Belastingbetalers heeft met 60.000 mede-eisers deze zaak aangespannen. De Hoge Raad heeft nu uitspraak gedaan over dit ene specifieke geval. De Belastingdienst moet op basis van deze uitspraak nu ook de andere bezwaren bekijken.

'Serieus geld'

Jurgen de Vries van de Bond voor Belastingbetalers is blij met de uitspraak. "Dit is een geweldige overwinning voor belastingbetalers in Nederland. In 2017 hebben zo'n 60.000 mensen bezwaar gemaakt, maar er zijn in Nederland in totaal zo'n 1,3 miljoen spaarders in box 3, die allemaal al jaren te veel belasting hebben betaald. Wij vinden dat zij allemaal gecompenseerd moeten worden."

Het gaat volgens De Vries bij deze specifieke zaak om enkele duizenden euro's in 2017 en 2018. "Als je kijkt hoeveel mensen dit geraakt heeft, gaat het echt om serieus geld." Over de jaren 2019 en 2020 lopen er nog procedures.

Eén van de plannen in het nieuwe coalitieakkoord is om voor box 3 te kijken naar de werkelijk behaalde rendementen. De Vries roept het nieuwe kabinet op vaart te maken. "Het coalitieakkoord is eigenlijk nu al achterhaald. Ze kunnen nu niet doormodderen met het huidige systeem, terwijl de hoogste rechter van Nederland deze uitspraak heeft gedaan."