Online bestellen is vaak lastig voor slechtzienden: '40 keer op een toets drukken'

Blinden en slechtzienden kunnen bij veel grote webshops niets bestellen, omdat de websites bijvoorbeeld niet geschikt zijn voor schermlezers. "Bij acht van de vijftien onderzochte webshops was het daardoor technisch niet mogelijk om alle stappen in het aankoopproces te doorlopen." Dat zegt Rian Rietveld, die het onderzoek deed in opdracht van webshopontwikkelaar Level Level met de steun van vakblad Twinkle.

Mensen met een visuele beperking kunnen vaak hun muis niet gebruiken, maar alleen het toetsenbord. Ze zijn verder vaak afhankelijk van hulpmiddelen, zoals een schermlezer die de tekst en code voorleest of omzet in braille. Om dit te laten werken, moeten makers van websites hier in de broncode rekening mee houden.

Prijs per cijfer

Zo is het bij Mediamarkt mogelijk te bestellen, maar het vereist volgens Rietveld "een ongelooflijke vasthoudendheid". De prijzen van producten worden bijvoorbeeld per cijfer voorgelezen in plaats van als één getal, en het is heel lastig om een account aan te maken. Rietveld: "Veel mensen zullen afhaken. En dat kost de webshop dus gewoon geld."

Een ander voorbeeld is supermarkt Jumbo. Als je daar je boodschappen hebt aangeklikt, laat de site je nog extra producten zien die je misschien ook wilt hebben. Met een muis kun je die makkelijk wegklikken, maar een slechtziende moet "veertig keer op de tab-knop van het toetsenbord drukken" om die allemaal over te kunnen slaan. Anders lukt het niet om op 'naar bestelling afronden' te klikken.

Een voorbeeld:

Bij HEMA is de website voor mensen met alleen een toetsenbord niet te gebruiken, doordat het je dan niet lukt om een keuze te maken voor afhalen of bezorgen. Daarnaast is sommige tekst lichtblauw, met een laag contrast. Dan is het voor slechtzienden heel moeilijk te lezen.

In Europa wordt volgend jaar een wet ingevoerd die grote webwinkels verplicht voor iedereen toegankelijk te zijn. In 2025 zou die wet in ons land in werking moeten treden. Websites van de overheid zijn al sinds vorig jaar verplicht om voor iedereen toegankelijk te zijn.

Dat veel webshops zo blind-onvriendelijk zijn, komt volgens Rietveld doordat er op opleidingen weinig aandacht is voor toegankelijkheid. "Dat zijn vaak jonge mensen die de muis en hun ogen kunnen gebruiken. Dus de opleidingen voor webbouwers moeten óók het vak toegankelijkheid aanbieden. Dan komt het vast wel goed."

En bedrijven moeten, als ze een nieuwe site bouwen, vanaf het begin dit aspect meenemen. Rietveld: "En niet op het eind als de hele shop al gebouwd is, zeggen: 'O ja, we moeten nog even iets aan die toegankelijkheid doen'."

Ook in 2018 slecht resultaat

Overigens was er in 2018 een soortgelijk onderzoek. Het College voor de Rechten van de Mens concludeerde toen dat niet één van de onderzochte sites van energiebedrijven, reisorganisaties en webwinkels aan alle eisen voldeed.

"Dit betekent dat er ruim twee miljoen mensen met een beperking in Nederland zijn die niet of onvoldoende zelfstandig gebruik kunnen maken van de onderzochte websites", was toen de conclusie.