Bijna 18-jarige Amalia in boek openhartig over mentale gezondheid en toekomst

Kroonprinses Amalia bezocht als jong meisje een kinderpsycholoog en bespreekt tegenwoordig nog geregeld haar mentale gezondheid met een professional. Dat zegt ze in het boek dat vandaag verschijnt in het kader van haar 18de verjaardag, volgende maand.

"Ik vind het geen taboe. En geen probleem om dat in het openbaar te zeggen", zegt ze in het boek, dat is geschreven door cabaretière Claudia de Breij. "Soms wordt het me allemaal te veel, school, vrienden, en dan praat ik met iemand. Als ik er behoefte aan heb, maak ik een afspraak. Even je hart luchten, en dan ben ik weer voor een maand klaar."

Voor de kroonprinses is mentale gezondheid net zo belangrijk als fysieke gezondheid. "Af en toe praten met een professional vind ik heel normaal, zeker ook na wat er met mijn tante is gebeurd", zegt ze, doelend op de jongere zus van haar moeder Máxima, Inés, die in 2018 zelfmoord pleegde.

De Breij bezocht paleis zes keer

Verder komt uit het boek naar voren dat Amalia in 2013, bij de inhuldiging van haar vader, besefte wat haar later te wachten stond. In de Nieuwe Kerk in Amsterdam, ze was 9 jaar oud, realiseerde ze zich dat dit ook over haar en háár toekomst ging. Vijf jaar later, op haar 14de, had ze zich daarmee verzoend. Die opmerking leidde tot gelach bij haar vader, die zei dat ze daarmee een stuk eerder was dan hij.

Uit het boek komt een beeld naar voren van een meisje dat haar toekomst vooralsnog niet als een grote last ervaart, maar eerder als een eer ziet. Bijkomstig voordeel: ze is dol op tiara's.

In deze video, die de Rijksvoorlichtingsdienst vrijgaf, blikken De Breij en Amalia terug op de totstandkoming van het boek:

De Breij werd eerder dit jaar gevraagd het boek te schrijven. Een aantal dagen trok ze met de prinses op. Ze bezocht zes keer paleis Huis ten Bosch, en appte en mailde veelvuldig met Amalia.

De kroonprinses nam haar ook mee naar de koninklijke stallen waar haar paard (Mojito) staat en naar een strandtent van de ouders van een vriendin. De Breij portretteert haar als geconcentreerd, serieus en fanatiek, maar ook als een meisje dat vraagtekens zet bij wat ze tot nu toe gepresteerd heeft in haar leven. Daarnaast is ze perfectionistisch, een trekje dat ze wellicht van haar oma Beatrix heeft geërfd, oppert De Breij. Dezelfde grootmoeder die ze overigens Amma noemt.

Veel gesprekken die De Breij heeft opgetekend, gaan over familie. Over haar ouders, die haar op jonge leeftijd dus naar een kindertherapeut stuurden, omdat ze zich zorgen maakten om haar. Maar het gaat ook over geruzie met haar zusjes en over de impact die het overlijden van twee naaste familieleden had: tante Inés en haar oom, prins Friso, die overleed na een ernstig skiongeluk in Lech. Hij raakte onder een lawine bedolven toen hij offpiste ging met een vriend.

Het ongeluk komt alleen terloops ter sprake als het over Amalia's hobby's gaat. Als de twee praten over skiën, zegt de prinses dat ze het liefst offpiste gaat. "Door die lekkere verse poedersneeuw". Wie geïnteresseerd is in het koningshuis, legt direct de link met het overlijden van Friso, zo ook De Breij. "Speciale training gehad, hè", vervolgt de prinses. "En ik heb alle middelen bij me voor lawinegevaar, zo'n beeper, zo'n speciale rugzak. En we gaan altijd, altijd met een gids."

De twee praten daarnaast over het geloof, sociale media, haar schooltijd en wat ze gaat studeren. Over dat laatste is Amalia nog niet uit. Haar interesses liggen bij geschiedenis, economie en rechten, maar wat het precies wordt weet ze nog niet. Ook niet of ze traditiegetrouw in Leiden gaat studeren. Als ze dat doet dan is het "omdat ik dat echt zelf wil en niet om de traditie".

'Echt mooi zingen'

De Breij tekent ook luchtige gesprekken op. Zo schrijft de artieste over de talenten van de prinses. Ze kan bijvoorbeeld een prima cocktail maken en - in de woorden van De Breij - "echt mooi zingen". In een kamer van paleis Huis ten Bosch waar alleen een vleugel staat, zingt Amalia Memory van Barbra Streisand. Wat Amalia betreft blijven zulke optredens privé. Het biedt haar troost, ze kan haar emoties ermee uiten, een belangrijke reden om het voor zichzelf houden.

Het boek schetst bovenal een beeld van een 18-jarige die normaal over wil komen. Die niet verheven is boven het volk vanwege haar titel, maar in de samenleving wil staan. Het is terug te lezen in de passages over Amalia's liefde voor cocktails shaken in de strandtent ("Ze is echt onze cocktail queen, hoor!") en de muziekkeuze van de prinses in de auto (Atje Voor De Sfeer en Anton aus Tirol). Dat is misschien ook wel nodig, in een tijd waarin het nut van een monarchie vaak publiekelijk wordt bediscussieerd.

De Breij zag ook een kroonprinses die soms worstelt met haar publieke rol, met name als het gaat om sociale media. Bijvoorbeeld als journalisten bij haar privéaccounts binnen proberen te komen. "Dat gaat weleens mis en dat vindt zij heel erg", zei De Breij tegen de NOS.

Uit veel passages blijkt dat Amalia bezig is met haar toekomstige rol. Dat ze nadenkt over wat haar later te wachten staat, hoe ze haar periode als koningin zal vormgeven en hoe ze Nederland van dienst kan zijn. "Als ik een nare situatie kan voorkomen door diplomatie. Als ik de wereld een heel klein stukje beter heb gemaakt, dan ben ik blij. Ik ben in dienst van mijn land. Ik geef mijn leven aan Nederland", zegt ze.

En over het ondertekenen van wetten zegt ze bijvoorbeeld: "Ik zou niet iets kunnen ondertekenen dat de vrijheid van meningsuiting weg zou nemen". Dat zou tegen haar geweten ingaan én tegen de eed die ze gaat afleggen ('zo waarlijk helpe mij God almachtig').

Die eed hoopt ze voorlopig nog niet uit te spreken. In principe kan dat vanaf haar 18de jaar, maar als haar vader nu iets overkomt wil ze dat haar moeder het een paar jaar overneemt. En wat als de monarchie voor die tijd verdwijnt? "Ze mogen het best doen, hoor, dan ga ik ook door met mijn leven."