Universiteiten onder druk door recordaantal studenten
Nederlandse universiteiten luiden de noodklok, omdat het aantal studenten dat staat ingeschreven dit collegejaar opnieuw is gestegen. Voor het jaar 2021-2022 gaat het om een recordaantal van 340.700 bachelor- en masterstudenten, een groei van 4 procent ten opzichte van vorig jaar.
De toename komt voor een groot deel door de groei van het aantal studenten uit het buitenland, blijkt uit voorlopige inschrijfcijfers van de vereniging van universiteiten VSNU.
Dit jaar zijn er ongeveer 80.000 buitenlandse studenten, 23 procent van het totale aantal. Het aandeel onder nieuwe bachelorstudenten ligt nog hoger: 29 procent. De vorige twee collegejaren was dat 24 procent.
De universiteiten willen instrumenten om ervoor te zorgen dat de instroom beheersbaar blijft. "Internationalisering draagt bij aan de kwaliteit van onderwijs. Maar er zit een limiet aan de mogelijkheden van onze universiteiten om de alsmaar toenemende instroom van internationale studenten op te vangen", schrijft de VSNU. Universiteiten zijn nu vanwege afspraken over vrij verkeer van personen verplicht om studenten uit de Europese Unie toe te laten.
Overal piepen en kraken
De voorzitter van het college van bestuur van Universiteit van Amsterdam zegt dat ze "niet meer kunnen en willen groeien". De universiteit benoemt de ruimteproblemen op de campussen, het grote kamertekort in de stad en de hoge werkdruk voor medewerkers. "Het tempo waarin de studentenaantallen aan de UvA en ook aan de andere Nederlandse universiteiten toenemen, is niet meer te hanteren."
Het toenemende aantal studenten heeft ook financiële gevolgen voor de universiteiten; de rijksbijdrage per student krimpt, schrijft de VSNU. "Sinds 2000 is het aantal studenten verdubbeld, maar de rijksbijdrage per student is met 25 procent gedaald en blijft ook met deze groei dalen."
De vereniging roept daarom de formerende partijen op om te investeren in het academisch onderwijs. "Want het water staat ons aan de lippen."
Begin dit jaar trokken de universiteiten ook al aan de bel vanwege de financiële problemen. "Je hebt minder tijd om je colleges voor te bereiden en je werkgroepen zitten voller; waar er eerst vijftien studenten per groep zaten, zijn het er nu ruim twintig. Je ziet dat het overal begint te piepen en kraken", zei Casper Albers, hoogleraar toegepaste statistiek en datavisualisatie aan de Rijksuniversiteit Groningen toen.
Aantal hbo-studenten stijgt minder sterk
Het aantal studenten dat bij een hogeschool staat ingeschreven groeide dit jaar minder sterk dan bij de universiteiten. Het totaal aantal hbo-studenten steeg met 0,5 procent naar 492.806.
De instroom van nieuwe studenten daalde echter sterk. 113.743 studenten schreven zich dit jaar in, bijna 9 procent minder dan het jaar daarvoor, schrijft de Vereniging Hogescholen. Die daling is volgens de vereniging te verklaren doordat de instroom vorig jaar sterk steeg. Door het coronavirus verviel het centraal eindexamen, waardoor bijna alle havisten hun diploma kregen.