1500 bomen vernield: gespannen olijfoogst in Palestijns gebied
Het was schrikken voor de Palestijnse olijfboer Mohammed Haj Mohammed toen hij deze week zijn boomgaard betrad. Ruim honderd van zijn olijfbomen bleken ernstig beschadigd: de bast was rondom de stam met een bijl of zaag weggehakt. "Helemaal dood", zegt hij met een dorre tak van een van de bomen in zijn hand. "Het water kan de bladeren niet meer bereiken."
Wanneer het precies is gebeurd, weet de olijfboer niet. Hij mag van het Israëlische leger zijn land niet altijd betreden. Maar hij heeft wel een vermoeden waar de daders vandaan komen: uit een van de Israëlische nederzettingen die rondom zijn dorp Jalud liggen. "Het is een drama", zegt Haj Mohammed. "Mijn grootvader had die bomen 55 jaar geleden geplant."
De eerste herfstregens zijn ieder jaar het beginsein voor de olijfoogst in de Palestijnse gebieden. Het is voor veel families een feestelijk hoogtepunt op de kalender. Maar het komt ook ieder jaar tot veel geweld tussen Israëlische kolonisten en Palestijnse boeren. En na een forse toename van het geweld door kolonisten in de afgelopen maanden, zetten veel mensen zich schrap.
Op de Westelijke Jordaanoever wonen, inclusief in Oost-Jeruzalem, meer dan 600.000 Israëlische kolonisten, te midden van zo'n 3 miljoen Palestijnen. Hier zie je waar die plekken zijn:
Vanuit die nederzettingen, die volgens het internationaal recht illegaal zijn, vonden dit jaar honderden aanvallen op Palestijnen plaats. Daarbij raakten tot nu toe 437 Palestijnen gewond, en werden vijf Palestijnen gedood, volgens cijfers van de Verenigde Naties. Dat is nu al fors meer dan in het hele vorige jaar. Er is ook geweld van de andere kant: tussen 1 juni 2020 en 30 mei 2021 raakten 99 Israëlische kolonisten gewond door Palestijnen; twee mensen werden gedood.
Tijdens de olijfoogst lopen de spanningen op de Westoever doorgaans nog verder op. De vernielde bomen van Haj Mohammed zijn dan ook niet het enige incident. Sinds 12 oktober zijn er volgens VN-cijfers meer dan 1500 bomen vernield. Ook raakten tijdens de oogst 13 Palestijnen gewond bij geweld door kolonisten.
Na enkele incidenten die veel media-aandacht kregen, veroordeelde de Israëlische regering onlangs de aanvallen vanuit de nederzettingen. Vorige week riep minister van Defensie Benny Gantz het leger op om "systematisch, agressief en compromisloos" te werk te gaan tegen geweld door kolonisten.
Maar er wordt zelden iemand opgepakt voor de aanvallen. Volgens Palestijnen en actiegroepen wordt er veel te weinig tegen gedaan. Zij zien het als onderdeel van een strategie om hen van hun land te verdrijven en spreken van 'door de staat gesteund geweld'.
In nederzettingen zien ze het anders
In de nabijgelegen Israëlische nederzetting Shvut Rachel hebben ze een andere kijk op de zaak. "De Arabieren hier beginnen meestal", zegt Yaakov Moshe Levi, die de nederzetting bewaakt. "Zij vallen ons op allerlei plaatsen aan, gooien stenen naar ons en beschadigen onze bomen. Als reactie daarop proberen sommige mensen terug te slaan. Dat is niet zoals het hoort, maar gelukkig is het maar een klein deel van onze gemeenschap."
Boer Haj Mohammed blijft intussen achter met de vernielde bomen. Hij is van plan om ze te kappen en er nieuwe exemplaren te planten. "Het zal wel even duren voor die evenveel olijven opleveren als deze bomen", zegt hij. "Maar wat moet je anders?"