Kamer blijft vragen om meer inzicht kasboek koning, Rutte zegt nee

Een groot deel van de Tweede Kamer en premier Rutte blijven het oneens over het al dan niet openbaren van de uitgaven van koning Willem-Alexander. Regeringspartij D66 en oppositiepartijen SP, PvdA, GroenLinks en de Partij voor de Dieren zijn ontevreden over het feit dat Rutte geen extra informatie geeft over een jaarlijks bedrag van vijf miljoen euro aan de koning.

Tijdens de behandeling van de begroting van de koning in de Tweede Kamer ging het, net als vorig jaar, over de wens van een meerderheid van de Tweede Kamer om meer te weten over de zogenoemde B-component. Dat is geld dat de koning krijgt voor personeel (de hofhouding) en "materiële kosten". Het staat los van zijn inkomen van zo'n 1 miljoen euro.

Drop

"Het gaat om belastinggeld", stelde PvdA-Kamerlid Kathmann. Ze benadrukte dat ze niet meer dan een algemeen inzicht wil. "Het gaat echt niet om bonnetjes voor rolletjes drop." De SP vindt dat de premier de koning extra kwetsbaar maakt. "Een discussie over waar het geld naartoe gaat schaadt de koning", zei SP-Kamerlid Leijten.

Regeringspartij CDA is het daar niet mee eens. "Dit gezin leeft in een glazen stolp en een discussie over hun uitgaven moeten we echt niet willen", aldus Kamerlid Van den Berg. Ook van de VVD en JA21 hoeft het niet.

24 uur per dag

Rutte was vorig jaar optimistisch over het geven van meer inzicht in de B-component. Nu - een jaar later - blijkt het volgens de premier niet te kunnen. De Grondwet zou dit onmogelijk maken en het zou niet mogelijk zijn om de posten in dit kasboek goed te scheiden. Privé en zakelijk zijn te veel met elkaar verweven, is zijn overtuiging. "De koning is 24 uur per dag koning."

De premier betreurt dat hij "te enthousiast" is geweest. "Het zou beter zijn geweest als ik vorig jaar minder hoopvol was geweest."

D66-Kamerlid Sneller is zeer ontstemd over de opstelling van de premier. Hij benadrukt dat rechtsgeleerden vinden dat de Grondwet helemaal geen belemmering hoeft te zijn voor meer transparantie. "U gebruikt de Grondwet als schild. We weten dat het niet waar is."

D66 wil ook meer inzage in achterliggende documenten, maar dat kan volgens Rutte niet omdat de "eenheid van de kroon" dan in gevaar zou komen. Bij Sneller viel dat slecht: "Het is onbevredigend en onnavolgbaar."

Beraden

De kans is groot dat er dus geen extra inzage komt in de B-component, want Rutte hoeft een verzoek van de Tweede Kamer niet uit te voeren. Zo'n opstelling beschadigt vaak wel de verhouding met de Tweede Kamer. D66-Kamerlid Sneller zei aan het eind van het debat dat hij "zich gaat beraden" over wat hij nu gaat doen.