Grote zorgen bij adverteerders na onthullingen Facebook-klokkenluider
Nederlandse adverteerders kijken met grote zorgen naar de onthullingen van een Facebook-klokkenluider, begin deze week. Dat zegt belangenorganisatie Bond van Adverteerders (BvA) tegen de NOS. Maatregelen, denk aan het terugtrekken van reclames, zijn nog niet genomen.
Klokkenluider Frances Haugen is een oud-medewerker van de techgigant. Ze zegt onder meer dat het sociale netwerk winst belangrijker vindt dan de veiligheid van zijn gebruikers. Als bewijs heeft ze vlak voor haar vertrek tienduizenden pagina's interne documenten gekopieerd.
Haugen sprak hierover uitgebreid in het tv-programma 60 Minutes en voor de Amerikaanse Senaat. Topman Mark Zuckerberg heeft stevig afstand van genomen van Haugens aantijgingen; volgens hem kloppen de beweringen niet.
BvA-directeur Henriette van Swinderen zegt dat de nieuwste onthullingen de "zorgen onderstrepen die al langer bestaan". Daar voegt ze aan toe dat er voor adverteerders het risico bestaat dat hun reclames terechtkomen naast berichten die "niet gunstig zijn voor het merk".
Geen data over Nederland
Tegelijkertijd benadrukt ze dat er ook positieve stappen zijn gezet. Er is een samenwerkingsverband in de advertentiewereld, het zogeheten Global Alliance for Responsible Media, dat probeert om problemen rond schadelijke berichten en advertenties aan te pakken. Hier geeft Facebook, net als andere platforms, elk kwartaal informatie over hoe het zaken als misinformatie en haatzaaien aanpakt.
Wij willen natuurlijk weten: wat gebeurt er in het Nederlandse taalgebied? Welke type berichten worden er verwijderd?
"In die rapportages is een stijgende lijn te zien", zegt Van Swinderen. "Wat we heel erg missen is hoe de situatie op lokaal niveau zit. Wij willen natuurlijk weten: wat gebeurt er in het Nederlandse taalgebied? Welke type berichten worden er verwijderd?" Als die informatie niet komt, houdt ze er rekening mee dat er voor adverteerders te veel onzekerheid ontstaat. "Bij een groot deel van onze leden is dit wel een zorg."
Volgens de BvA-directeur wordt hier al langer met Facebook over gesproken. "In eerste instantie hoorden we dat er niks mogelijk was. Inmiddels wordt er serieuzer naar gekeken, maar de vraag is nog wel hoe dit uitpakt."
Aan adverteren op Facebook en Instagram worden in Nederland jaarlijks honderden miljoenen euro's uitgegeven, zegt Van Swinderen. Het totale reclamebudget is zo'n 4 miljard euro, de helft daarvan gaat naar online. Een ander belangrijk deel gaat naar adverteren op Google. Facebooks omzet bestaat voor ruim 98 procent uit advertentie-inkomsten.
#StopHateForProfit
Vorig jaar was er al eens een massale boycot van Facebook door adverteerders, onder de hashtag #StopHateForProfit. Bedrijven zeiden zich toen tijdelijk terug te trekken omdat het bedrijf te weinig tegen racisme en haatzaaien doet. Financieel heeft Facebook daar niet of nauwelijks last van gehad. Dat komt doordat náást grote adverteerders, het platform ook kan rekenen op heel veel mkb'ers, die niet zomaar ergens anders naartoe kunnen gaan.
Het belang van Facebook is voor adverteerders te groot zolang er geen even krachtig alternatief is.
Youssef Eddini, partner bij communicatiebureau Van Luyken, denkt dat het belang voor adverteerders om bij Facebook te blijven te groot is zolang er geen goed alternatief is.
"Facebook is een krachtig kanaal en adverteerders kunnen er zeer doelgroepgericht op adverteren", zegt hij. "Kortom: het belang van Facebook is voor adverteerders te groot zolang er geen even krachtig alternatief is." Wat wel kan, denkt hij, is dat adverteerders net als vorig jaar stoppen met de boodschap dat ze verwachten dat het platform verbeteringen doorvoert. Al verwacht hij niet dat de animo hiervoor groot zal zijn.
Reactie Facebook
In een reactie op de zorgen van de adverteerders herhaalt het techbedrijf dat "teams elke dag proberen balans te vinden tussen miljarden mensen de mogelijkheid bieden zich uit te drukken, maar ook de noodzaak ons platform veilig te houden". Ook benadrukt Facebook opnieuw dat het "belangrijke verbeteringen" blijft doorvoeren in de strijd tegen misinformatie en schadelijke content.
De techgigant wil niet ingaan op de oproep van de Bond van Adverteerders om meer informatie krijgen over de aanpak van ongewenste content in Nederland.