Minister Kaag betuigt spijt en wijt fouten Afghaanse evacuatie aan 'blinde vlek'

Er is veel niet goed gegaan rond de evacuaties uit Afghanistan. Dat erkende demissionair minister Kaag van Buitenlandse Zaken in debat met de Tweede Kamer. Ze noemde het "een bitter feit".

Volgens de minister heeft Nederland rond de val van de Afghaanse hoofdstad gehandeld op basis van vijf verkeerde aannames. "Wat ik zeg is dat wij kennelijk een gehele blinde vlek hebben gehad in hoe erg en hoe snel het zo erg zou worden." Ze benadrukte erbij dat Nederland daarin niet alleen staat, andere landen hadden volgens haar dezelfde informatiepositie.

Als eerste noemde Kaag de opmars van de Taliban, die sneller kwam dan verwacht. "Ze waren zelf ook verbaasd." Daarnaast was de "relatieve zwakte" van de Afghaanse strijdkrachten een verrassing. "We hadden meer verwacht van de standvastigheid en de training."

Afhankelijkheid van de Amerikanen

De derde foutieve aanname was de snelheid waarmee Kabul zou vallen en de vierde was de inschatting van de veiligheidsrisico's rond het vliegveld, waarvandaan uiteindelijk de evacuaties moesten plaatsvinden.

De laatste tegenvaller die Kaag noemde, was de afhankelijkheid van de Amerikanen, die de baas waren op het vliegveld ten tijde van de evacuaties. "De grote mate van afhankelijkheid van de VS heeft de planning op negatieve wijze geschaad."

Eerder in het debat, dat vanmiddag om 15.00 uur is begonnen, klonk forse kritiek op het kabinet. Kamerleden waren niet te spreken over de snelheid van evacueren en over het feit dat er nog tolken en anderen vastzitten in het land.

Kaag zegt in het debat dat het uitzonderlijk is dat lokale mensen die voor Nederland werken hierheen worden gehaald:

Kaag ging in op evacuaties door Frankrijk, die al in juni plaatsvonden. De Fransen begonnen volgens haar eerder omdat ze veel mensen te evacueren hadden. "Ze vonden het praktisch." De demissionair minister benadrukte dat er op dat moment geen aanleiding was om het Franse voorbeeld te volgen.

In algemene zin stelde Kaag dat ze niet wil spreken van "een totaal falen", omdat er heel hard is gewerkt door veel mensen aan de evacuaties. "Nederland was het enige land dat 24 uur per dag doorwerkte."

Na Kaag komen minister Bijleveld (Defensie), staatssecretaris Broekers-Knol (Justitie) en premier Rutte nog aan het woord.