Bijleveld: soms onbegrijpelijk dat gevluchte Afghanen zijn teruggegaan
Demissionair minister Bijleveld van Defensie vindt het "soms onbegrijpelijk" dat Afghanen die naar Nederland zijn gevlucht deze zomer zijn teruggegaan naar Afghanistan. "In een situatie die al niet goed was", zei Bijleveld voor de wekelijkse ministerraad in Den Haag.
Ze reageerde daarmee op een publicatie van De Telegraaf. De krant schrijft dat honderden mensen ondanks negatieve reisadviezen en de oprukkende Taliban voor vakantie en familiebezoek naar Afghanistan zijn gereisd. Twee van hen doen in de krant hun verhaal.
Het ministerie van Buitenlandse Zaken heeft op dit moment contact met zo'n 600 mensen over evacuatie uit Afghanistan met Nederlandse hulp. Het zijn vooral Nederlanders, zogeheten statushouders en familieleden die in aanmerking komen voor gezinshereniging, liet het ministerie gisteravond weten. Exacte aantallen per groep zijn niet bekend; het ministerie maakt geen onderscheid tussen de hulpzoekenden.
Statushouders zijn mensen die door de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) zijn erkend als asielzoeker. Ze krijgen in eerste instantie een verblijfsvergunning voor vijf jaar. Volgens de regels mogen statushouders niet naar hun land van herkomst reizen, in dit geval dus Afghanistan.
Het ministerie van Justitie en Veiligheid laat weten dat zo'n reis gevolgen kan hebben voor statushouders. De IND beoordeelt dan "of hij of zij nog bescherming nodig heeft en of de vergunning dient te worden ingetrokken". Overigens kunnen mensen soms langere tijd statushouder blijven, bijvoorbeeld omdat ze moeite hebben met Nederlands leren of om het inburgeringsexamen te halen. Mensen met een Nederlands paspoort kunnen in principe wel vrij reizen.
Dringend advies: ga weg
Vanwege de snelle opmars van de Taliban waarschuwde de Nederlandse ambassade in Kabul landgenoten op 6 augustus om het land zo snel mogelijk te verlaten. Ondanks die oproep vertrokken toen nog mensen uit Nederland naar Afghanistan.
Na de val van Kabul, half augustus, zetten westerse landen missies op touw om nog zoveel mogelijk mensen te evacueren. Dat leidde tot chaos rond het vliegveld van Kabul. Bij een aanslag door de Afghaanse tak van Islamitische Staat kwamen dertien Amerikaanse militairen en 169 Afghanen om het leven.
'Bedonderd'
Ook Nederlandse militairen waren op en rond het vliegveld actief. Ambassadeur Caecilia Wijgers vertelde woensdag in het AD dat de kogels haar om de oren vlogen toen ze onder militaire begeleiding bij een van de poorten van het vliegveld ging kijken.
PVV-leider Geert Wilders zegt naar aanleiding van het Telegraaf-artikel dat hij de zaak schandalig vindt en dat terugkeerders "ons gewoon hebben bedonderd".
