Bedrijven gaan warmte, kou en stroom uitwisselen in Amsterdam

• Rob Koster

  Economieverslaggever

Bedrijven kunnen heel veel energie besparen als ze een overschot aan warmte, koude en elektriciteit onderling gaan uitwisselen. In Amsterdam willen ze dat gaan doen bij een nieuw distributiecentrum. Het is de bedoeling dat het centrum de helft minder energie in hoeft te kopen. En omdat het bedrijventerrein dan veel minder elektriciteit van 'buiten' nodig heeft, helpt het ook om problemen op het elektriciteitsnet in de hoofdstad terug te dringen.

Op sommige plaatsen in Amsterdam kunnen bedrijven nu niet de elektriciteitsaansluiting krijgen die ze willen, omdat netbeheerders de toegenomen vraag naar stroom niet kunnen bijbenen. Het overslagpunt aan de rand van Amsterdam wordt ontwikkeld door Somerset Capital Partners en het energiesysteem wordt geleverd door Eon, het Duitse moederbedrijf van Essent.

De Nederlander Patrick Lammers was tot deze zomer de hoogste baas van Essent in Nederland en is nu de commerciële Europese baas van Eon, één van de grootste energiebedrijven in Europa. Volgens hem zijn dit soort centra belangrijk voor de toekomst: "Ik verwacht de komende jaren tussen de 25 en 40 van dit soort projecten te doen alleen al in Nederland."

Het concept werkt al in het Zweedse Lund en vergelijkbare projecten worden opgezet in Polen, Engeland, Duitsland en Italië. Het project in Amsterdam wordt het grootste tot nu toe.

Duurzame toegangspoort

In de bocht van de A9 bij Badhoevedorp, tussen Amsterdam en Schiphol, verrijst de komende jaren een bedrijvencentrum dat zoveel mogelijk energieneutraal moet worden en via elektrisch vervoer de hoofdstad van voedsel en andere producten moet voorzien. Het complex van ruim 120.000 vierkante meter moet een duurzame toegangspoort voor groot Amsterdam worden.

Vastgoedbedrijf Somerset Capital Partners steekt 250 miljoen euro in het project en kondigt vandaag aan dat het park een van de grootste elektrische laadpunten voor bestelbusjes en vrachtwagens in Nederland krijgt.

Machiel Mulder, hoogleraar energie-economie aan de Rijksuniversiteit Groningen, noemt het initiatief een heel goede zaak. "Er wordt nu heel veel warmte en koude verspild en de kunst is omdat te koppelen."

De wetenschapper verwacht dat het niet makkelijk wordt om het project te realiseren en rendabel te krijgen, maar volgens hem kan het wel helpen om de capaciteitsproblemen op het elektriciteitsnet terug te dringen. "Het helpt om de overtollige opgewekte stroom uit zonne-energie lokaal te gebruiken." Zo kan in Amsterdam een overschot aan elektriciteit gebruikt worden om de temperatuur van een koelpakhuis te verlagen en bij een tekort aan stroom weer iets op te laten lopen.

Voor Eon lijkt het project ook iets tegenstrijdigs te hebben. Want hoe beter het systeem functioneert, hoe minder energie de Nederlandse dochter Essent gaat verkopen.

Patrick Lammers schetst een ander verdienmodel voor het energiebedrijf in de toekomst. Het gaat meer kennis en dienstverlening kopen, naast energie: "Wij doen een deel van de investering, daarover krijgen we een rendement dat we terughalen. Als er energie toegevoegd moet worden dan leveren we die, zodat de klant verzekerd is van duurzame energie. We doen dit ook omdat de wereld veel sneller op duurzame energie over moet dan nu gebeurt. Kijk maar naar het recente IPCC-rapport."