Evenementenbranche wil aan het werk: 'Als het nu niet veilig kan, wanneer dan wel'

Tienduizenden mensen deden vanmiddag mee aan protestmarsen in zes grote steden, uit onvrede met het kabinetsbesluit over de festivalzomer. Onder de noemer 'Unmute Us' eisen betrokkenen uit de sector én bezoekers dat evenementen vanaf 1 september weer op volledige capaciteit mogen plaatsvinden.

Clubs moeten tot 1 november dicht blijven en festivals gaan sowieso tot 20 september niet door, maakte premier Rutte vorige week bekend. Dat leidt tot woede en onbegrip binnen de branche, die vindt dat de overheid met twee maten meet. Kermissen, de Formule 1 in Zandvoort en volle voetbalstadions worden wél toegestaan en deze grootschalige evenementen bevestigen dus dat het veilig kan, zegt de Unmute Us-beweging. Daarom eisen ze dat ook andere festivals en bijeenkomsten doorgaan, nu 85 procent van de volwassen bevolking is gevaccineerd.

Minder vaccinatiebereidheid

"We zitten op de piek van het aantal gevaccineerden, Dus als het nu niet kan, wanneer dan wel", vraagt initiatiefnemer Jasper Goossen zich af. Veel jongeren hebben zich laten vaccineren zodat ze weer samen konden dansen, zegt hij.

In Nijmegen, Rotterdam, Groningen, Amsterdam, Utrecht en Eindhoven gingen mensen de straat op:

Maar, redeneert de overheid, evenementen als voetbalwedstrijden en de Formule 1-race in Zandvoort zijn veiliger omdat bezoekers op vaste zitplaatsen zitten, terwijl mensen op festivals rondlopen en dicht tegen elkaar aan staan.

Die redenering is goed te onderbouwen, zegt epidemioloog Quirine ten Bosch. "Het gaat om of mensen binnen of buiten zitten en hoe dicht ze op elkaar zitten. Een maximum van 750 personen, zoals nu is gesteld, is te overzien in bron- en contactonderzoek." Daarnaast geven meerdaagse festivals een grote kans op besmettingen, weet ze. "Als je net besmet bent, ben je nog niet detecteerbaar. Dus als je drie dagen op een festival bent, kun je mensen om je heen besmetten."

Volgens Unmute Us handelt de overheid uit angst nadat in juni de Delta-variant explosief toenam onder feestende jongeren. Later bleek dat adviezen van het Outbreak Management Team (OMT) en Fieldlab over een veilige organisatie van evenementen, waren genegeerd. Inmiddels zijn meer jongeren gevaccineerd en is er meer duidelijk over de inwerktijd van de vaccins.

"Een van de redenen waarom het in juni misging, is dat de versoepeling te vroeg kwam", zegt Ten Bosch. "De jongeren tussen 15 en 35 waren op dat moment niet gevaccineerd. Als ze drie weken hadden gewacht, hadden we een hogere vaccinatiegraad gehad in die doelgroep en lagere besmettingscijfers. Ook nu is er nog veel verspreiding van het virus, dus of het nu wel veilig kan is lastig te zeggen."

Lage besmettingscijfers

Fieldlab-evenementen toonden aan dat evenementen en festivals ook bij een minder hoge vaccinatiegraad veilig kunnen plaatsvinden. "Bij een evenement word je getest, we halen besmettingen eruit. Deze onderzoeken zijn samen met de overheid samengesteld. We begrijpen niet waarom die nu worden genegeerd", aldus Goossen in het NOS Radio 1 Journaal.

België staat evenementen toe met 75.000 bezoekers toe op basis van resultaten van de Nederlandse Fieldlabs. Recente cijfers uit het buitenland tonen aan dat grote festivals en evenementen veilig kunnen plaatsvinden, zegt Goossen. Daar waren de besmettingspercentages zeer laag, van nul tot een halve procent. Zo was er tijdens het Servische EXIT 2021 met 180.000 bezoekers, maar één besmetting.

Kan dat op Nederlandse festivals net zo veilig? "Festivalgangers mengen met heel veel andere bezoekers. Er is een kans dat besmette mensen binnenkomen. Ook als er getest wordt bij de ingang, is dat niet 100 procent effectief. Hoe hoger de besmettingscijfers, hoe groter de kans dat dat gebeurt", zegt Ten Bosch. "Iemand die veel virusdeeltjes verspreidt en veel contacten heeft tijdens het event, geeft een groter risico op een superspreading event." Daarom moet worden voorkomen dat mensen te dicht bij elkaar komen, zegt ze. "Een logistieke uitdaging."

"Minister Jonge heeft duidelijk gezegd dat er niks gaat veranderen. Die redenering kunnen we niet volgen. Onze indruk is dat hij de ene keer wel en de andere keer niet het OMT-advies volgt", aldus Goossens. Als de minister vasthoudt aan de strenge regels, wil de branche "stappen gaan zetten". Welke dat zijn, is nog niet bekend.