Volle collegezalen en een prikbus op locatie: hoger onderwijs wil open

• Laura Steenbeeke

  redacteur Binnenland

Hoe gaat het nieuwe collegejaar eruit zien? Voor de zomer dachten universiteiten en hogescholen dat ze dat nu wel zouden weten, maar de golf van besmettingen aan het begin van de zomer zorgt voor aanhoudende onduidelijkheid. Vrijdag besluit het kabinet of studenten en docenten onderling nog anderhalve meter afstand moeten houden of niet.

Een belangrijke beslissing, want als de afstandsmaatregel blijft, kan maar 30 procent van de gebouwen gebruikt worden. Universiteiten en hogescholen moeten dan terugvallen op alternatieve roosters, of die van vorig jaar. Zelf vinden ze het geen optie. Zij willen dat het 'oude normaal' vanaf september weer zijn rentree maakt.

Op zeker drie universiteiten en vier hogescholen komen mobiele vaccinatielocaties. Het gaat om de universiteiten van Maastricht, Nijmegen en Leiden en de hogescholen van Den Haag, Maastricht, Utrecht en Amsterdam. De onderwijsinstellingen hopen dat zoveel mogelijk studenten zich laten prikken tijdens de introductietijd en de start van het nieuwe collegejaar.

Tranen

Het afgelopen jaar hebben studenten veelal thuis les gehad, en mochten ze af en toe naar de campus voor lessen. Dramatisch voor hen en voor hun docenten, zegt rector magnificus Han van Krieken van de Radboud Universiteit. Hij zag dat het uitblijven van fysieke lessen er flink inhakte. Van Krieken heeft het oude rooster nog klaarliggen, voor als de afstandsregel terugkomt, maar wil daar eigenlijk geen gebruik van maken. "Wij gaan ervan uit dat het moet lukken zonder die anderhalve meter."

Roostermaker Ingrid Smitjes van de faculteit managementwetenschappen van het Radboud houdt haar hart vast voor komende vrijdag. "De tranen zouden in mijn ogen springen als de afstandsregel weer terug komt. We hebben de afgelopen tijd al zo ontzettend vaak geschoven, dan zou het wéér opnieuw moeten."

Ze merkt dat ook haar collega's het zwaar hebben. "Roosteraars zijn echt overspannen geweest van alle drukte. Vorig jaar konden mijn collega's en ik amper met vakantie. Door de maatregelen moet je met zoveel zaken rekening houden. Van angstige docenten tot uiteenlopende reistijden, dat moet passen in het rooster."

Ook koepel VSNU ziet dat universiteiten druk zijn met de planning. "Het is normaal al heel lastig om tot een goedlopend rooster te komen. Onze mensen zijn bovendien al anderhalf jaar lang flexibel geweest. Het is niet redelijk van het kabinet om te denken dat wij alles maar op het laatste moment kunnen omgooien", zegt een woordvoerder.

Prikbussen

De anderhalvemetermaatregel kan er alleen af als er voldoende mensen gevaccineerd zijn, meent het kabinet. Van de 18 tot 25 jarigen heeft 64 procent de eerste prik gehad. Meer dan de helft, maar het percentage is nog lang niet zo hoog als in hogere leeftijdsgroepen, waar vaak meer dan 70 tot 80 procent van de mensen die eerste prik hebben gehad. Het loslaten van de afstandsregel kan leiden tot een nieuwe golf aan besmettingen, zeker omdat de deltavariant van het virus zich makkelijker verspreidt.

Het hoger onderwijs hoopt daarom dat zoveel mogelijk studenten zich laten vaccineren, om ernstige ziekte te voorkomen. Universiteiten en hogescholen zien overigens niets in een vaccinatieplicht. "We moedigen vaccinatie aan, vooral voor de studenten die nog twijfelen. Daarom willen we hen zo goed mogelijk informeren, studenten dwingen is niet de oplossing", zegt een woordvoerder van de Vereniging Hogescholen.

Lang genoeg gewacht

Vrijdag horen de scholen wat het kabinet besluit. Het besluit wordt volgens het ministerie genomen "op basis van het percentage gevaccineerde studenten, de ontwikkeling van het virus en de internationale epidemiologische risico's."

Het hoger onderwijs is er duidelijk over. "Er is maar één optie: het moet gewoon open", zegt een woordvoerder van koepel VSNU. De Vereniging Hogescholen wijst op het geduld van deze groep. "Studenten hebben anderhalf jaar lang vanuit huis college gevolgd, zij hebben lang genoeg gewacht. Wij horen bovenaan de prioriteitenlijst."