Kromowidjojo sluit (toch tevreden) af: 'Weet niet of er een nieuw boek komt'
Intens gelukkig zijn met een vierde plaats, het was onbestaanbaar in de jaren dat Ranomi Kromowidjojo heerste in de wereld van de vrije slag. Maar ook een drievoudig olympisch kampioene wordt ouder, milder, bedaagder en verzadigder.
Nog voor haar na afloop van de 50 meter vrije slag ook maar één kritische vraag werd gesteld, kwam de winnares van weleer met een verklaring die menige wenkbrauw deed fronzen. "Dit is de mooiste vierde plek ooit."
Ze was de eerste om toe te geven dat dergelijke teksten eigenlijk niet bij een zwemster van haar statuur horen. "Het klinkt stom", zei ze dan ook waarschuwend toen ze met de evaluatie van haar race begon. "Maar deze vierde plek is te leuk, te mooi en te vet om boos te zijn of te huilen."
Waakvlammetje
De 30-jarige 'Kromo' bevestigde met die woorden het beeld dat de laatste tijd van haar is ontstaan. Het heilige vuur dat voorheen laaide als een uitslaande brand op het moment dat de vijf olympische ringen in zicht kwamen is verworden tot weinig meer dan een waakvlammetje.
Onwillekeurig gingen de gedachten zondag negen jaar terug in de tijd. Naar de apotheose van het olympisch zwemtoernooi van Londen om precies te zijn, de slotdag waarop ze naast de 100 vrij ook de 50 vrij op haar naam schreef.
Anders dan te jubelen om haar derde medaille in acht dagen tijd, tijdens de eerste dag verzekerde ze zich op de 4 x 100 vrij ook nog eens van zilver, deed ze haar beklag over de winnende tijd van 24,05. "Dit was allesbehalve een perfecte race ", sprak ze zichzelf toen vermanend toe.
Geen ontgoocheling
Vier jaar later, in Rio de Janeiro, was ze opnieuw ontevreden. Met reden, ditmaal. In Brazilië werd ze vierde op de 4 x 100 vrij, vijfde op de 100 vrij en zesde op de 50 vrij. Daar baalde ze er met name van dat ze het op het sprintnummer in de laatste meters had laten liggen.
In Japan ontbrak de vereiste topvorm opnieuw. Ze kwam niet in de buurt van het niveau dat ze in mei tijdens de Europese titelstrijd in Boedapest etaleerde. Aan de boorden van de Donau won ze de 50 vrij in 23,97, de tweede tijd die ze ooit op de klokken zette. Evenaring van die tijd had haar in Tokio zilver opgeleverd.
Nu moest ze toezien hoe de Australische Emma McKeon (23,81, een olympisch record), de van een recente armbreuk herstelde Sarah Sjöström uit Zweden (24,07) en de Deense titelverdediger Pernille Blume (24,21) voor zich dulden. Zelfs het feit dat ze met haar 24,30 slechts 0,09 seconden verwijderd bleef van het brons maakte geen enkele ontgoocheling in haar los. Het feit dat ze in de finale had gestaan was voor Kromowidjojo een overwinning op zich. "Ik sta er gewoon."
Kromowidjojo had, zoals ze het zelf noemde, 'lekker gezwommen'. Er was tevredenheid dat ze 'haar eigen ding had gedaan' en zich 'niet gek had laten maken'. Ze ging 'zo hard als het kon' door het water en dat ze daarmee vierde werd, ach, het zij zo. Om een medaille te winnen moet tussen startblok en plaat alles kloppen en dat was in Tokio niet het geval, klonk het berustend. "Dit is het. Het is goed."
Hier sprak een sportvrouw die de indruk wekte opgelucht te zijn dat haar vierde Olympische Spelen erop zaten. Ze was een andere Ranomi Kromowidjojo dan die zwemster die vijf jaar geleden in Rio de Janeiro het olympisch podium ook al met lege handen verliet, waarschuwde ze. Toen baalde ze dat ze het op de 50 vrij in de laatste tien meter had laten liggen. Nu kon ze leven met een rol in de marge.
Berusting
In Tokio sloeg voor Kromowidjojo de berusting gaandeweg het zwemtoernooi toe. Op de 4 x 100 vrij greep ze samen met Kim Busch, Kira Toussaint en Femke Heemskerk net naast de medailles. Haar splittijd in de finale (52,87) was acht tienden van een seconde langzamer dan die van Heemskerk en bleek een indicatie van haar vorm op de twee banen borstcrawl. "Toen dacht ik nog: ik houd niet van vierde plaatsen."
Wellicht voorvoelde Kromowidjojo na het aflossingsnummer al wat haar boven het hoofd hing. In de series van de individuele 100 vrij klokte ze met 53,71 de gedeelde zestiende tijd. Een swim-off tegen de Française Marie Wattel was nodig om in de halve finale te kunnen komen, maar die tweestrijd liet ze aan zich voorbijgaan. Krachten sparen voor de 50 vrij, luidde het devies.
Op die ene baan borstcrawl kon ze evenwel geen potten breken. Van 24,41 in de series ging het naar 24,29 in de halve eindstrijd, een tijd waarmee ze als zevende naar de finale ging. Kromowidjojo vertrouwde erop dat ze in de strijd om de knikkers altijd onvermoede krachten kan aanspreken.
Zenboeddhist
Om in de prijzen te vallen had de finalezwemster bij uitstek vanuit baan 1 minstens in de buurt moeten komen van haar vier jaar oude nationale record, dat ze tijdens de EK van 2017 in Boedapest op 23,85 zette. In het Tokyo Aquatic Centre bleef ze daar evenwel bijna een halve seconde van verwijderd. "Het is raar om niet in de top-3 te eindigen", bekende ze. Om daar welhaast als een soort zenboeddhist aan toe te voegen: "Toch is dit het allemaal waard geweest."
Met de vierde plaats sloot ze, zoals ze het noemde, 'dit hoofdstuk' af. In de aanloop naar Tokio 2020 liet Kromowidjojo weten dat de deur naar de Spelen van 2024 in Parijs niet bij voorbaat in het slot zit. Toch trok ze een rookgordijn op toen haar toekomst ter spraken kwam. "Ik weet niet of er een nieuw boek komt."
Eerst wacht haar volgende maand de International Swimming League, een uiterst lucratieve reeks wedstrijden waar ze met partner Ferry Weertman als coach aan de start verschijnt. Ze is nog altijd een gewilde zwemster uit de wereldtop, leek ze daarmee te willen zeggen.
Trouwens: wie doet haar na, luidde de retorische vraag waarmee ze haar betoog afsloot. "In negen jaar tijd was dit de derde maal dat ik in de olympische finale op de 50 vrij stond. En dan hebben we het dus niet over oudewijvenzwemmen, hè?" Die statistieken wonnen het ruimschoots van het resultaat van haar enige individuele finale die ze in Tokio afwerkte.
"Ik laat geen traan om deze vierde plek. Deze keer niet."
