'Boodschappen gaan duurder worden'

Consumenten gaan meer betalen voor hun dagelijkse boodschappen. Het Financieele Dagblad schrijft dat producenten als Unilever en Procter & Gamble tegen zulke hoge kostenstijgingen aanlopen, dat ze die gaan doorberekenen aan de supermarkten. En die hebben op termijn ook geen andere keus, zeggen analisten. Een deel zal uiteindelijk voor rekening van de consument zijn.

De hogere kosten zijn te wijten aan prijsstijgingen van allerlei grondstoffen. Zo zijn granen, oliën en suiker allemaal duurder dan vorig jaar. Door het einde van lockdowns is er veel meer vraag. Corona heeft tegelijkertijd veel ontregeld, waardoor het aanbod achterblijft. Een index van de Verenigde Naties die de voedselprijzen volgt, stond in mei 40 procent hoger dan een jaar geleden.

Palmolie was het afgelopen half jaar zelfs 70 procent duurder, zei Unilever-ceo Alan Jope gisteren bij de presentatie van de halfjaarcijfers. Palmolie zit in een brede waaier aan producten, zoals pindakaas en shampoo. Ook de prijzen van verpakkingen én het vervoer met containers zijn gestegen.

Schakels

Het duurt wel even voordat prijsstijgingen helemaal tot aan de consument worden doorberekend, zegt analist Thijs Geijer, die voor ING de voedselmarkt volgt. "Er zijn verschillende schakels in de voedselketen tussen het moment dat een grondstof wordt verhandeld op de wereldmarkt en het moment dat een product in de schap ligt."

Elke schakel kijkt apart of hogere kosten worden doorberekend en moet daar vervolgens over onderhandelen met de volgende schakel. Prijzen liggen vaak ook vast in contracten. Die moeten eerst aflopen. "Maar onze verwachting is wel dat dit tot hogere prijzen in de winkel gaat leiden", zegt Geijer.

Supermarkten als Jumbo en Vomar zeggen tegen de krant dat ze de hogere kosten zien, maar nu nog geen prijsverhogingen doorvoeren. Sligro, dat met name aan de horeca levert, verwacht dit op korte termijn wel te doen.

Minder koekjes

Maar er zijn ook andere minder zichtbare manieren om hogere kosten het hoofd te bieden. Producenten kunnen bijvoorbeeld goedkopere ingrediënten gebruiken of minder in een verpakking stoppen. "Dat is lastig bij een anderhalve liter fles cola," zegt Geijer, "maar voor andere producten, denk aan koekjes bijvoorbeeld, kun je variëren met het aantal koekjes dat in een verpakking zit."

Ook is het volgens de analist goed denkbaar dat hogere kosten voor het ene product worden afgewenteld op andere producten. "Een gemiddelde supermarkt heeft 20.000 artikelen in het schap staan, zo kan je het uitsmeren en hoeft het niet alleen bij bepaalde producten tot uiting te komen."

Producten die consumenten minder vaak kopen, en waarvan ze dus minder een prijs in gedachten hebben, komen daarbij in beeld. Bij veel gekochte producten als brood, eieren en bananen kijken de supermarkten veel naar elkaar. Daar willen ze niet duurder zijn én klanten zijn zich bij deze producten beter bewust van de prijs, zegt de analist.