Meer dan een halve ton overbieden op een huis is razendsnel normaal geworden
Dat meer bieden dan de vraagprijs heel gewoon is op de oververhitte huizenmarkt wisten we al. Maar nu moeten kopers steeds vaker zelfs meer dan een halve ton boven de vraagprijs bieden om een huis te bemachtigen. Dat blijkt uit cijfers die de NOS opvroeg bij makelaarsvereniging NVM en databedrijf Brainbay.
Zo is er het afgelopen kwartaal bij huizen met een verkoopprijs tussen de 5 en 7,5 ton in 42 procent van de gevallen een halve ton of meer boven de vraagprijs betaald. Een kwartaal eerder was dat nog maar in 20 procent van de gevallen zo en een kwartaal daarvoor gebeurde het in 12 procent van de gevallen.
Ook in prijsklassen van 3 tot 4 ton en 4 tot 5 ton wordt steeds vaker meer dan een halve ton overboden. Bij huizen van 5 tot 7,5 ton werd het afgelopen kwartaal in 10 procent van de gevallen zelfs meer dan een ton boven de vraagprijs betaald.
"We horen heel extreme voorbeelden waarbij makelaars zeggen: wat hier gebeurt is eigenlijk onverantwoord", zegt NVM-voorzitter Onno Hoes. "Maar ja, als mensen het willen betalen dan zijn ze daar vrij in."
Bij huizen onder de 5 ton komt meer dan 100.000 euro overbieden nog maar weinig voor. Bij huizen tussen de 4 en 5 ton gebeurt het in 1 procent van de gevallen en tussen de 3 en 4 ton maar bij 0,1 procent van de verkopen.
595.000 gevraagd, 700.000 geboden
Een van de mensen die de afgelopen tijd meer dan een ton boven de vraagprijs betaalde, is Jean-Paul. Samen met zijn man kocht hij in Zwolle voor 7 ton een huis met een vraagprijs van 595.000 euro. "Hiervoor hadden we al 650.000 geboden op een ander huis met ook een vraagprijs van 595.000", zegt hij.
"Dat ging toen weg voor 7 ton. Bij het volgende huis hebben we op advies van onze aankoopmakelaar en kijkend naar wat er in de markt gebeurde meer dan een ton overboden en natuurlijk zonder voorbehoud van financiering. Want dat moet je in deze overspannen woningmarkt laten vallen om in aanmerking te komen."
Ze verhuizen nu van een appartement naar een twee-onder-een-kapwoning met tuin. "Het is gewoon een keuze om zo te overbieden. Je informeert naar de mogelijkheden, tot hoever je kunt gaan. Maar we zijn wel realistisch gebleven, we hebben gekeken naar de marktwaarde van het huis en de verkoopprijs van andere huizen in de buurt."
Tien keer geboden, steeds te weinig
Door de stijgende prijzen en al dat overbieden, slagen maar weinig huiszoekers. Zo ook Stefano Tuik. Hij en zijn vriendin hebben inmiddels tien keer op een huis geboden. "We bieden vaak rond de 30.000 euro boven de vraagprijs, maar merken dat dat nu aan de lage kant is."
Op een huis in Gouda met een vraagprijs van 275.000 euro boden ze 305.000. "We wilden het echt graag hebben, maar het is aan iemand anders verkocht voor 337.500 euro. Meer dan 60.000 boven de vraagprijs dus. Wij vinden wel dat het reëel moet blijven qua overbieden. We hebben een bepaald budget. Het meeste dat we hebben overboden is 37.500 euro. Als we echt helemaal verliefd worden op een huis, dan overbieden we misschien nog meer. Maar het moet het wel waard zijn."
'Verkoopproces moet transparanter'
Het enorme overbieden komt logischerwijs door de enorme krapte op de huizenmarkt, zegt hoogleraar woningmarkt Peter Boelhouwer van de TU Delft. Volgens hem moet het verkoopproces transparanter. "Het huidige systeem is niet geschikt voor deze krappe woningmarkt. Doe bijvoorbeeld een taxatie vooraf, niet na de koop. Dan heb je van tevoren meer duidelijkheid over de waarde. En zoek geen taxateur via je makelaar, maar neem een onafhankelijke. Je hoort vaak verhalen over makelaars die tegen taxateurs zeggen: de waarde moet wel daar en daar in de buurt komen."
De taxatiewaarde van een huis is belangrijk bij het krijgen van een hypotheek, die mag maximaal 100 procent van de taxatiewaarde bedragen.
Ook het bieden zou volgens Boelhouwer anders ingericht kunnen worden. "Denk bijvoorbeeld aan het Noorse systeem, waarbij je weet hoeveel anderen bieden. Want het verschil tussen het hoogste bod en het op een na hoogste bod is soms heel groot." Vereniging Eigen Huis pleitte onlangs ook voor meer transparantie.