Ook na weekend bellen en nadenken blijft de formatie op slot

Er is nog geen oplossing gekomen voor de impasse waar de kabinetsformatie in zit. Dat blijkt uit de woorden van de partijleiders die vandaag bij informateur Hamer op gesprek komen.

VVD-leider Rutte zei na afloop van zijn onderonsje dat de positie van de VVD het afgelopen weekend niet is veranderd. De VVD-leider heeft wel "het hele weekend gebeld, nagedacht en gedaan", zei hij.

Dat was ook de opdracht van Hamer, die wilde dat de leiders van VVD, D66, CDA, ChristenUnie, PvdA en GroenLinks zouden nadenken over een oplossing voor de impasse waar de formatie in zit.

Precair

De VVD-voorman wil nog steeds "zo snel mogelijk tot een coalitie met vier partijen komen". Meer wilde hij niet kwijt over het proces, omdat het volgens hem precair is. "En alles wat ik erover zeg helpt niet". Eerder sprak Rutte zijn voorkeur uit voor voortzetting van de huidige coalitie met CDA, D66 en ChristenUnie.

Rutte wil net als CDA-leider Hoekstra nadrukkelijk niet in een coalitie met GroenLinks en de PvdA samen. De leider van die laatste partij, Lilianne Ploumen, hekelde die opstelling na haar gesprek. "Ik ben samen met GroenLinks bereid te praten", zei Ploumen, "maar twee rechtse partijen blokkeren dat, zonder opgaaf van redenen."

Volgens haar moeten VVD en CDA zich bezinnen en hoeven ze niet hopen dat ze de PvdA en GroenLinks los kunnen weken. "De pogingen en poginkjes daartoe moeten ze maar staken."

Niet verwonderlijk heeft GroenLinks-voorman Klaver dezelfde boodschap. Hij vindt het tijd dat partijen die een meerderheid kunnen vormen gaan praten. "Wij laten onze verantwoordelijkheid zien", zei hij. "En dat zij zeggen: wij willen niet eens praten. Dat is politieke armoede."

De patstelling waar de partijen al maanden in zitten, ziet er als volgt uit: VVD en CDA willen niet met zowel PvdA als GroenLinks, die twee linkse partijen op hun beurt willen niet zonder elkaar, D66 wil "zo progressief mogelijk" en niet met de ChristenUnie en die partij wil pas aanschuiven als er echt geen andere optie meer is.

Ook de ChristenUnie wijst naar de andere partijen. Na zijn gesprek met Hamer zei partijleider Segers dat hij het tijd vindt dat de formatie losgetrokken wordt, maar dat zijn partij daarbij niet aan zet is. "In alles is duidelijk dat wij niet hoeven te regeren. We stellen ons constructief op, maar wel in de goede volgorde. Wij staan achteraan."

Segers wil dat eerst een coalitie met PvdA en GroenLinks wordt onderzocht. Als dat niet lukt, dan komt de ChristenUnie pas in beeld. Hij voelt er weinig voor om met alle zes de partijen te gaan onderhandelen. "Dan ga je de inhoud vermengen met de vraag wie met wie. Ik zie niet hoe dat ons verder kan brengen."

Opties

Als het niet lukt de vraag te beantwoorden wie met wie wil, heeft Hamer nog andere opties. De informateur kan bijvoorbeeld vragen aan Rutte en Kaag, de twee winnaars van de verkiezingen, om samen een regeerakkoord te schrijven. Of ze vraagt dat aan de huidige demissionair premier alleen. Andere partijen kunnen zich dan aansluiten op basis van de plannen.

ChristenUnie Segers liet zich niet uit over die optie. "Hoe ik daarover denk moet u maar in het verslag van de informateur lezen. Maar ik blokkeer bijna niets."