Cito: Achterstanden basisonderwijs deels ingehaald, onderlinge verschillen gegroeid

De achterstanden in het basisonderwijs op het gebied van begrijpend lezen en rekenen zijn na de tweede lockdown deels ingehaald, meldt examen- en toetsenmaker Cito na onderzoek. Cito keek naar de niveaus van kinderen uit groep 4 tot en met 7. Bij lezen zijn de verschillen tussen kinderen groter geworden.

Op het gebied van rekenen zijn de leerlingen bijna allemaal weer terug op het niveau van vóór de twee lockdowns. Sterker nog; het lijkt erop dat kinderen voor hun rekenprestaties juist baat hadden bij de afgelopen maanden van thuisonderwijs. Volgens Cito boekten de leerlingen in coronatijd gemiddeld gezien méér vooruitgang dan voor coronatijd.

De onderzoekers stelden vast dat de vertraging die na de eerste lockdown werd vastgesteld, is ingelopen. Bij een kennistoets in maart bij groep 5 bleken leerlingen zich zelfs verbeterd te hebben; ze scoren nu beter dan in niet-coronatijden.

"Die groei geldt voor alle leerlingen. We zien geen verschil voor laag scorende of hoog scorende leerlingen", schrijft Cito.

Groter onderscheid bij begrijpend lezen

Dat zit anders bij begrijpend lezen. Over het algemeen zijn de kinderen tijdens de tweede lockdown net zo vooruitgegaan als in niet-coronajaren, zegt Cito. Wel zijn er duidelijke verschillen te zien. "Beter presterende leerlingen hebben net wat meer leergroei geboekt dan zwakker presterende leerlingen. Het duidelijkst is dit voor leerlingen die in groep 5 zitten."

Daardoor zijn er nu klassen met kinderen die hun achterstand hebben ingehaald, en kinderen die nog achterlopen.

In november 2020 publiceerde Cito een eerste onderzoek naar leervertragingen als gevolg van de schoolsluiting. Vlak na de eerste lockdown en onderwijs op afstand bleek dat leerlingen minder vooruitgang hadden geboekt dan in jaren zonder corona.

Sociale ontwikkeling

Het gedeeltelijk inlopen van de vertragingen noemt Cito een mooie ontwikkeling, "maar de vraag is wel ten koste van welk onderwijsaanbod dit herstel plaatsvond."

Als voorbeeld wordt de sociaal-emotionele ontwikkeling genoemd. "School draait ook om het 'bij elkaar zijn', om het 'samen dingen doen' en het 'van elkaar leren'. Dat mis je als je niet naar school kunt gaan. Wat dat in bredere zin doet met de skills van leerlingen, konden we niet onderzoeken Daarvoor hebben we de data niet." Cito zegt meer onderzoek te willen doen naar de ontwikkelingen in de afgelopen periode.