Vans-oprichter Van Doren overleden, man achter de ultieme skateschoen
Zoals Australian-trainingspakken onlosmakelijk zijn verbonden aan gabbers en Harley-Davidson aan motorrijders, zo is Vans bij uitstek het schoenenmerk voor skaters. Het was aan het zakeninzicht van oprichter Paul Van Doren te danken dat zijn bedrijf een dominant merk werd binnen deze subcultuur, en meeprofiteerde toen de mainstream interesse kreeg. Van Doren is op 90-jarige leeftijd overleden.
Van Doren, afstammeling van Nederlanders die in de 17e eeuw naar Amerika emigreerden, had al enige jaren in Boston in de schoenenindustrie gewerkt toen hij met zijn broer James en twee vrienden besloot in Californië een eigen schoenmakerij op te zetten. Van Doren Rubber Co. begon in 1966 in Orange County, een voorstad van Los Angeles vol jeugdculturen als hippies en surfers.
De eerste dag verkocht zijn winkel zestien paar schoenen: exemplaren die 's ochtends werden besteld maakte Van Doren ter plekke klaar om 's middags te worden afgehaald. "De eerste klant gaf me 5 dollar voor een paar schoenen van 2,49 dollar. Maar ik had nog niks in de kassa, dus vroeg ik de klanten later terug te komen om te betalen. Iedereen kwam terug om te betalen."
Schoenen per stuk
De opening van de winkel viel gunstig samen met de opkomst van skateboarden in Californië. Pioniers als Stacy Peralta en Tony Alva hadden een uitgesproken voorkeur voor 'Vans'. "De extra dikke zool met meer grip was populair", herinnerde Van Doren in zijn autobiografie over het kenmerkende diamantpatroon. "Skaters waren ervan overtuigd dat ze het board beter konden voelen onder hun voeten, en dat ze beter konden sturen doordat de zolen beter hechtten."
Op een moment dat anderen de hangjongeren het liefst wegstuurden uit de parkjes en leeggelopen zwembaden waar ze hun trucjes oefenden, verwelkomde Van Doren hen. Hij kwam met speciale aanpassingen, zoals leer op de neus tegen het slijten of een hogere instap voor meer steun. Bovendien konden klanten schoenen personaliseren door canvas met eigen kleuren of ontwerpen in te brengen.
Ook verkocht Van Doren schoenen per stuk, omdat het schoeisel van het dominante been van een skateboarder eerder aan vervanging toe was. "Aan elke voet een andere kleur schoen was een ereteken." Als slogan voor zijn bedrijf koos hij 'Off the wall', de benaming van een manoeuvre waarbij een skater volledig uit de baan schiet.
Sneakerrevolutie
Vans groeide mee in de sneakerrevolutie van de jaren 70 en 80, die werd gevoed door de populariteit van Michael Jordans Nike-schoenen of de Adidas van Run-DMC. Een prominent shot van Sean Penn met opvallende Vans-gympen in een dambordpatroon in de film Fast Times at Ridgemont High werkte bovendien als uitstekende reclame.
In de jaren 80, toen Van Doren al enige tijd afscheid had genomen van het bedrijf, kwam Vans in financiële problemen door tegenslagen bij een poging de stap te maken naar schoenen voor football, basketbal en breakdance. Van Doren keerde terug en leidde het bedrijf naar nieuw succes: hij verkocht het in 1988 voor 75 miljoen dollar.
Van Dorens bedrijf maakte via sociale media bekend dat hun oprichter was overleden. Details werden niet gegeven, wel een citaat van Van Doren. "Doe het juiste. Sta elke minuut van de dag achter wat je doet. Zorg voor mensen."
